Czy Odkrycia zawsze muszą być odkrywcze? Czy co roku powinny obiecywać – tu posłużmy się jednym z tytułów sekcji – Zupełnie nowy pejzaż? Kino nie jest przecież korporacją, która musi nieustannie deklarować postęp, przyrost i za wszelką cenę co sezon wprowadzać na rynek jakąś bezsensowną nowinkę.
Jeśli interesują nas odkrywcy to tacy, jak Mazi Aba Acho, Nigeryjczyk, który kilka lat temu trafił na jezioro w Wielkiej Brytanii i nazwał je Iyi Ojemba (tubylcy zwali je Leicester). Interesuje nas ten sam rodzaj świeżego spojrzenia na rzeczy od dawien dawna istniejące. Skoro więc na pytanie Co nowego?, Salvador Dalí zwykł odpowiadać: Velázquez!, my po namyśle odpowiemy: intymność. Więc w sumie nic odkrywczego, a jednak wyraźnie wyczuwalny puls w tym miejscu społecznej mapy, gdzie znajdują się relacje: przyjacielskie, rodzinne, miłosne, rówieśnicze. Przez temat żałoby (Super Happy Forever, Yunan, Zupełnie nowy pejzaż, To, co zabijasz), opieki (W domu moich rodziców), relacje ojców i dzieci (Wszystko w porządku, Poeta, W cieniu ojca), po rodzące się właśnie miłości albo rodziny, małe kokony szczęścia, konfrontowane z homofobią, wojną, ksenofobią, łomocząca do drzwi przemocą, a czasem tylko korporacyjną logiką (Happy Holidays, Miesiąc miodowy, Reset, Owoce opuncji, Paw zwyczajny, Dobra siostra), czy poddawane testom więzi przyjacielskie (Psiapsi, Little Trouble Girls, Tego lata w Paryżu) – kino chętnie portretuje mikro-relacje, może w geście eskapizmu, może w poczuciu, że naprawa świata zaczyna się od domu, podwórka, wzmacniania najbliższych kontaktów. To też sposób, by poprzez „najmniejsze komórki społeczne” opowiedzieć o przerastających jednostkę konfliktach, o tym wszystkim, nad czym nawet najfajniejszy tata nie ma kontroli. Łabędzi śpiew Fedora Ozerowa i Tłum krążą więc wokół tematu emigracji, relacji zerwanych lub właśnie żegnanych, poczucia winy, bezradności i gniewu.
Po dekadach panoszenia się w kinie neoliberalnego, samowystarczalnego „ja”, do głosu dochodzi więc przekonanie, że do życia potrzebujemy innych. A więc co nowego? Nowa intymność!
Małgorzata Sadowska
Partnerem sekcji Odkrycia jest Radio Luz.