Złe matki, wyrodne córki? Zamotane w uczuciach i relacjach najeżonych pułapkami. Meandrujące między poczuciem odpowiedzialności a potrzebą swobody, rodzinnym rytuałem a buntem, przeciwko wszystkiemu, co matka dostała w spadku po swojej matce. Uwięzione w mommy issues. W tym roku spojrzenie Trzeciego Oka wędruje właśnie w ich stronę – córek i matek – tych problematycznych postaci, tak surowo ocenianych przez opinię publiczną, same siebie oraz samo kino.
„W historii kina parada złych i krwiożerczych matek wydaje się nieskończona, a za gatunek najbardziej przystający do doświadczenia macierzyństwa często uchodzi horror. Tym razem jednak szukamy też filmów subtelnych i intymnych oraz dobrych i budujących relacji uchwyconych w obiektywach reżyserek – matek i córek. Bo córectwo i matectwo są nierozerwalnie ze sobą związane. Przyglądamy się również figurze współczesnej matki pytając, kim ona jest i jaka jest rodzina, którą współtworzy. Macierzyństwo to doświadczenie i instytucja – jak ponad pół wieku temu pisała Adrienne Rich. Co zmieniło się przez ostatnie lata, a co pozostało takie samo? Czy matki to bohaterki tragiczne, czy potencjalne rewolucjonistki codzienności?” – pisze Ewa Szabłowska, kuratorka sekcji.
W programie sekcji Trzecie Oko: Mommy Issues znalazły się filmy, które na różne sposoby przetwarzają doświadczenie macierzyństwa, pozwalając w dużej mierze wybrzmieć historiom samych matek, przez wiele lat uciszanych lub spychanych na margines. Ale też głosom córek zmagających się ze swoimi prawdziwymi i wewnętrznymi matkami.
O tym, jak długa i wyczerpująca na każdym możliwym poziomie może być walka o bycie matką opowiada Ariadna Seuba Serra w Mamach (Mares) – intymnym zapisie krętej drogi do macierzyństwa pary Anny i Ari, która trwała 116 tygodni, obejmowała 5 zarodków, 745 pigułek i 67 zastrzyków. Johanna Moder w Mother’s Baby decyduje się zacząć tam, gdzie skończyło się Dziecko Rosemary i pokazać, co czuje matka, której wydaje się, że narodzony niedawno chłopczyk to… nie jej dziecko. Ową obcość – a przy okazji ogromną frustrację – czują też bohaterki i bohaterowie czarnej komedii Usunięcie oka (Removal of the Eye) Artemis Shaw i Prashantha Kamalakanthana, którzy mierzą się z demonicznym (a może po prostu męczącym?) niemowlakiem.
Ale bywa też refleksyjnie: jak u braci Dardenne w Młodych matkach (Jeunes Mères), które są o matczynej inicjacji i międzypokoleniowych przekazach. O wewnętrznym konflikcie i konwulsjach miotających córką, która chce uwolnić się spod wpływu matki, opowiadają (na różne sposoby) Rebecca Lenkiewicz w Słonym lecie (Hot Milk) i Sofia Bohdanowicz w Koncercie pożegnalnym (Measures for a Funeral). Niektóre córki już uwolniły się spod jarzma wyrzutów sumienia – o takiej dziewczynie opowiada Varsha Bharath w Bad Girl.
Zupełnie wyjątkowym filmem jest Kiedy się boisz, wkładasz serce w usta i się uśmiechasz (Wenn du Angst hast nimmst du dein Herz in den Mund und lächelst) Marie Louise Lehrer, z naturalnym wdziękiem chwytającym melancholię i euforię dojrzewania oraz portretującym pełną miłości relację między matką a nastoletnią córką. Podobnie poetyckie i równie piękne jest nagrodzone w Cannes Left-Handed Girl Shih-Ching Tsou, przedstawiające codzienność matki i jej dwóch córek w tłocznym Tajpej. Film prezentujemy dzięki współpracy z jego polskim dystrybutorem, So Films.
Wisienką na torcie jest Tajemnicze spojrzenie flaminga (La misteriosa mirada del flamenco) Diego Céspedesa, który udowadnia, że więzy krwi nie są obowiązkowe, by nawiązać z innymi matczyną relację – dać opiekę i wyznaczyć drogę podopiecznym.
Posiadanie lub nieposiadanie dzieci to temat wrażliwy, przedmiot politycznych sporów i rodzinnych rozmów, które częściej dzielą niż łączą pokolenia. Mamy nadzieję, że tegoroczne Trzecie Oko będzie okazją do konfrontacji z własnymi mommy issues oraz – poprzez mnogość punktów widzenia – zachętą, by spojrzeć na matki łagodniej.
Na 25. Międzynarodowy Festiwal Filmowy BNP Paribas Nowe Horyzonty we Wrocławiu zapraszamy w dniach 17-27 lipca, zaś o tydzień dłużej, do 3 sierpnia, festiwal będzie można zaprosić do swojego domu – za sprawą jego wirtualnej odsłony. Pełny program wydarzenia ogłosimy w przyszły wtorek, 1 lipca, w samo południe, zaś w czwartek, 3 lipca o 12:00, rozpocznie się sprzedaż biletów na pokazy kinowe i dostępów do seansów online.
A niektóre bilety kupić można już teraz – zapraszamy, by do swoich harmonogramów dopisać koncerty Huberta. i Zdechłego Osy, które rozbujają publiczność Klubu festiwalowego w Arsenale.
Kup bilet na seans Wrooklyn Zoo i koncert Zdechłego Osy