English

Kanał

Andrzej Wajda
Kanal
Polska 1957 / 91’
Blue Magnolia

Kiedy w studiu w Łodzi budowano kanały potrzebne do realizacji kolejnego filmu Andrzeja Wajdy, nikt nie przypuszczał, że po latach zostanie on uznany za początek szkoły polskiej. Scenariusz napisał Jerzy Stefan Stawiński na podstawie własnego opowiadania opartego na osobistych wojennych przeżyciach. Kanał był pierwszym po wojnie obrazem powstania warszawskiego. Opowiada o tragicznej próbie przedostania się oddziału żołnierzy AK do walczącego Śródmieścia. W oblężonej Warszawie coraz trudniej swobodnie się poruszać, dlatego żołnierze decydują się zejść do kanałów. Zbliżającą się tragedię zapowiada muzyka, która towarzyszy postaciom w ich podziemnej wędrówce. Przejmujące dźwięki okaryny, w połączeniu z odgłosami strzelaniny i tupotu nóg, kreują w mrocznych, wypełnionych błotem tunelach niezwykły obraz piekła. Reżyser nie zdecydował się na laurkowy obraz powstańców, co spotkało się z krytycznymi głosami widzów i dziennikarzy. Dopiero Nagroda Specjalna Jury na MFF w Cannes w 1957 roku (ex aequoSiódmą pieczęcią Bergmana!) oraz zachwyt filmem za granicą ocieplił jego odbiór w kraju.

Beata Cyganek

nagrody

MFF w Cannes 1957 – Specjalna Nagroda Jury

Andrzej Wajda

(1926-2016) Reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta i scenograf. Studiował malarstwo na ASP w Krakowie (1946-50), następnie reżyserię w PWSF w Łodzi. Był jednym z najwybitniejszych i najpopularniejszych polskich reżyserów, a zarazem współtwórcą polskiej szkoły filmowej. Pierwsze kroki w zawodzie stawiał u boku Aleksandra Forda przy filmie Piątka z ulicy Barskiej. Debiutował Pokoleniem, opowieścią o losach młodzieży z warszawskich przedmieść podczas okupacji hitlerowskiej. Wajda był twórcą niezwykle płodnym i wszechstronnym. Zrealizował filmy psychologiczne, historyczne i polityczne, a także adaptacje dzieł literackich. W każdym z tych gatunków stworzył obrazy, które na stałe weszły do kanonu. W dowód uznania za wybitne zasługi Wajda otrzymał wiele prestiżowych nagród. W 2000 roku jako pierwszy polski filmowiec otrzymał Oscara za całokształt twórczości. Zajmował się również reżyserią teatralną. Związany był z krakowskim Teatrem Starym i warszawskim Teatrem Powszechnym.

Wybrana filmografia

1954 Pokolenie / A Generation

1957 Kanał / Kanal

1958 Popiół i diament / Ashes and Diamonds

1959 Lotna

1960 Niewinni czarodzieje / Innocent Sorcerers

1965 Popioły / The Ashes

1968 Wszystko na sprzedaż / Everything for Sale

1970 Krajobraz po bitwie / Landscape After the Battle

1973 Wesele / The Wedding

1974 Ziemia obiecana / Promised land

1976 Człowiek z marmuru / Man of Marble

1979 Panny z Wilka / The Girl from Wilko

1981 Człowiek z żelaza / Man of Iron

1983 Danton

1999 Pan Tadeusz

Twórcy

reżyseria Andrzej Wajda
scenariusz Jerzy Stefan Stawiński
zdjęcia Jerzy Lipman
montaż Halina Nawrocka
muzyka Jan Krenz
obsada Teresa Iżewska, Tadeusz Janczar, Wieńczysław Gliński
produkcja Zespól Filmowy Kadr
właściciel praw SF Kadr
język polski