English

Diva

Jean-Jacques Beineix
Francja 1981 / 123’

Cynthia Hawkins, znakomita śpiewaczka operowa, nie godzi się na rejestrację swoich występów. Postawę tę pozwalają zrozumieć słowa Waltera Benjamina: To, co zostaje wyeliminowane poprzez reprodukcję, można by nazwać aurą. W epoce reprodukcji mechanicznej obumiera właśnie aura dzieła sztuki. Mimo to Jules – obsesyjny fan diwy – rejestruje jej strzelisty jak katedra głos, gdyż dzięki temu, jak mówił Benjamin: Katedra rusza z miejsca, by spotkać się z miłośnikiem sztuki w jego pokoju, […] przenosząc kopię oryginału w sytuacje, w których oryginał sam nie mógłby się znaleźć. A konkretnie: w samo serce kryminalnej intrygi, w którą zamieszane są tajwańskie firmy fonograficzne, sutenerska międzynarodówka oraz duchowy spadkobierca Arsène’a Lupina i Jacka Kerouaca wraz ze swoją uroczą nieletnią partnerką. Pełnometrażowy debiut Jean-Jacques’a Beineixa, a zarazem pierwszy film francuskiego neobaroku.

nagrody

César Awards 1982 – Best Cinematography, Best First Work, Best Music, Best Sound; Chicago IFF 1981 – Silver Hugo

Jean-Jacques Beineix

Urodził się w Paryżu w 1946 roku. Od najmłodszych lat fascynuje się kinem, jednak w pierwszym odruchu wybiera studia na wydziale medycznym. Edukację przerywa na skutek wydarzeń maja 1968 roku, w trakcie których służy jako noszowy na ulicach Paryża. Rok później bez powodzenia aplikuje na studia w IDHEC – francuskiej szkole filmowej, by ostatecznie trafić na plan serialu Les saintes chéries. W kolejnych latach zdobywa niezbędne szlify, podejmując pracę asystenta reżysera przy ok. 14 filmach, m.in. w reżyserii Claude’a Berriego, René Clémenta, Claude’a Zidiego i Jerry’ego Lewisa. Pierwszym samodzielnym projektem Beiniexa jest powstały w 1977 roku i nominowany do Cezara krótkometrażowy film Le chien de Monsieur Michel. W 1981 roku reżyser realizuje swój pełnometrażowy debiut – Divę. Pomimo kilku chłodnych recenzji, w których zarzucano Beineixowi nadmierny formalizm oraz zachłyśnięcie się estetyką reklamy i teledysku, film odnosi spory sukces w kraju i za oceanem. Charakterystyczny styl Beineixa w pełni rozkwita w późniejszym o dwa lata, zrealizowanym we włoskiej wytwórni Cinecittà, Księżycu w rynsztoku, którego gęsty oniryczny klimat początkowo zraził zarówno krytykę, jak i widownię, by po latach zapracować na status kultowego filmu. Status, który znacznie szybciej osiągnęła Betty ze zjawiskową rolą Béatrice Dalle – aktorki, która w latach 80., podobnie jak wcześniej Brigitte Bardot, stała się ikoną wyrażającą ducha dekady. Następne dwa projekty Beineixa – Roselyne i lwy oraz IP5 – to historie inicjacyjne oparte na oryginalnych scenariuszach napisanych wspólnie z Jacques’em Forgeasem. Po niespodziewanej śmierci Yvesa Montanda na planie drugiego z filmów reżyser porzuca fabułę na rzecz dokumentu, realizując m.in. dzieło o sparaliżowanym redaktorze naczelnym „Elle” – Jean-Dominique’u Baubym, na kanwie którego Julian Schnabel nakręci potem obraz Motyl i skafander. Ostatnim, jak dotąd, projektem fabularnym Beineixa jest zrealizowany 12 lat temu kryminał psychologiczny Śmiertelny układ.

Filmografia

1977 Le chien de Monsieur Michel / Mr. Michel’s Dog (short)

1981 Diva

1983 Księżyc w rynsztoku / La lune dans le caniveau / The Moon in the Gutter

1986 Betty / 37°2 le matin / Betty Blue

1989 Roselyne i lwy / Roselyne et les lions / Roselyne and the Lions

1992 IP5 / IP5: L’île aux pachydermes / IP5: The Island of Pachyderms

1992 Les Enfants de Roumanie (TV, doc., short)

1994 Otaku: fils de l’empire virturel / Otaku (co-dir., doc.)

1994 Place Clichy… sans complexe (TV, doc., short)

1997 Assigné à résidence / Locked-in Syndrome (TV, doc., short)

2001 Śmiertelny układ / Mortel transfert / Mortal Transfer

2002 Loft Paradoxe (TV, doc.)

2013 Les Gaulois au-delà du mythe (TV, doc.)

Twórcy

reżyseria Jean-Jacques Beineix
scenariusz Jean-Jacques Beineix, Jean Van Hamme, based on a novel by Daniel Odier
zdjęcia Philippe Rousselot
montaż Monique Prim, Marie-Josèphe Yoyotte
muzyka Vladimir Cosma
dźwięk Jean-Pierre Ruh
obsada Richard Bohringer, Frédéric Andréi, Wilhelmenia Fernandez, Thuy An Luu, Jacques Fabbri, Chantal Deruaz
producent Irène Silberman, Serge Silberman
produkcja Les Films Galaxie, Greenwich Film Productions, Antenne-2
właściciel praw Connaissance du Cinéma
język francuski, angielski