Życie na szali
Klasyczne kino hollywoodzkie do połowy lat 50. tylko flirtowało z problematyką uzależnień, ograniczając się do grzecznych filmów o alkoholizmie. Ray ponownie wyprzedza swój czas i kręci odważny portret nauczyciela, któremu uzależnienie od kortyzonu niszczy życie rodzinne i zawodowe. Ponad życie to wiarygodne psychologicznie, świetne pod względem dramaturgicznym, wstrząsające dla widzów wygładzonego kina hollywoodzkiego lat 50. studium uzależnienia od silnych leków (co było wówczas rzeczywistym problemem społecznym). Ray ogranicza melodramatyzm, w niektórych partiach kierując film na tory ekspresjonistycznego horroru w kolorze. Wielka rola Jamesa Masona.
Nicholas Ray
Legenda i outsider Hollywoodu, wielbiony przez francuskich nowofalowców, którzy widzieli w nim jednego z najważniejszych autorów amerykańskiego kina. Zasłynął Buntownikiem bez powodu z Jamesem Deanem. W jego dorobku królują egzystencjalne, fatalistyczne filmy noir (Pustka, Żyją nocą), westernowe wariacje (Johnny Guitar, Prawdziwa historia Jesse Jamesa), odważne filmy społeczne (Pukać do każdych drzwi, Ponad życie), filmy wojenne (znakomite Gorzkie zwycięstwo), a nawet wysokobudżetowe kino biblijne (Król królów). Skończył regularnie kręcić filmy już w latach 60., ale powracał dziełami niezwykłymi, jak chociażby awangardowe spojrzenie na Amerykę We Can’t Go Home Again i mockumentalny Film Nicka, zrealizowany (już na łożu śmierci) wspólnie z Wimem Wendersem.
Filmografia
1948 Żyją nocą / They Live by Night
1949 Pukać do każdych drzwi / Knock on Any Door
1950 Pustka / In a Lonely Place
1952 Nieokiełznani / The Lusty Men
1954 Johnny Guitar
1955 Buntownik bez powodu / Rebel without a Cause
1956 Ponad życie / Bigger than Life
1957 Prawdziwa historia Jesse Jamesa / The True Story of Jesse James
1957 Gorzkie zwycięstwo / Bitter Victory
1961 Król królów / King of Kings
1976 We Can’t Go Home Again
1980 Film Nicka / Lightning over Water