English

Opium: dziennik kobiety szalonej

János Szász
Opium: Diary of a Madwoman / Ópium: Egy elmebeteg nö naplója
Węgry, Niemcy, USA 2007 / 109’

Jeden z najświetniejszych przykładów wyrafinowanego formalnie i estetycznie nowego kina węgierskiego. Początek XX wieku, prowincjonalny szpital dla psychicznie chorych. Do sióstr i lekarzy – preferujących surowe i ewangelizacyjne metody – przyjeżdża znany doktor-opiumista z nowinkami w postaci psychoanalizy i terapeutycznego podejścia do pacjentów. Konflikt staje się tylko kwestią czasu. Uwagę lekarza zwraca schizofreniczka, która w chwilach nawiedzeń zapisuje setki stronic notatek. Między doktorem a pacjentką rodzi się specyficzna, perwersyjna relacja, podsycana jej zakochaniem i wiarą oraz jego pożądaniem i literackimi ambicjami. Reżyser dokonał tu mistrzowskiej rekonstrukcji – czy też kreacji, głęboko zanurzonej w stylistyce epoki  – szczególną uwagę przywiązując do rekwizytów, na czele z szerokim repertuarem pieczołowicie zebranych narzędzi chirurgicznych używanych do „leczenia obłąkanych”. To scenografia stylizowana i malarska, ze szczególnym użyciem wnętrz i świateł. Dzięki nim nie tylko zanurzamy się w miejscu i czasie, lecz także wchodzimy w głąb umysłów dwojga głównych bohaterów. Detal po detalu, z dźwiękami i fakturami namacalnymi aż do bólu.

 

Film pokazywany w ramach Partnerstwa z MFF w Cottbus.

Jan Topolski

nagrody

Moscow IFF 2007 – Best Actress; Hungarian Film Week 2007 – Best Director, Best Cinematographer, Best Sound; Critics Award, Fantasporto 2008 – Directors’ Week Award for Best Actress, Directors’ Week Award for Best Film

János Szász

Urodził się w 1958 roku w Budapeszcie, gdzie ukończył dramatopisarstwo i reżyserię na Akademii Teatru i Filmu. W kinie mierzył się zarówno z prozą Kafki w Zamku, jak i z dramatem Büchnera i legendą Herzoga w Woyzecku. Największą sławę przynieśli mu Bracia Witman, film pokazywany w sekcji Un Certain Regard w Cannes, oraz oryginalnie opowiedziana nowela dla Fundacji Shoah Spielberga, Eyes of the Holocaust. W latach 1976–1980 pracował w Teatrze Narodowym w Budapeszcie (m.in. Widma, Tramwaj zwany pożądaniem), a w ostatniej dekadzie związał się z American Repertory Theater, gdzie był dyrektorem i wyreżyserował siedem spektakli (m.in. Wujaszek Wania czy Marat/Sade). Obecnie pracuje w Rosji nad filmem Wielki zeszyt.

Wybrana filmografia

1983 Tavaszi zápor (short)

1990 Szédülés / Donʼt Disturb!

1994 Woyzeck

1997 Bracia Witman / Witman fiúk / The Witman Boys

2000 Holocaust szemei / Eyes of the Holocaust (dok. / doc.)

2007 Opium: dziennik kobiety szalonej / Ópium: Egy elemebeteg nö naplója / Opium – Diary of a Madwoman

Opracowanie: Jan Topolski

Twórcy

reżyseria János Szász
scenariusz János Szász, András Szekér, based on a diary by Géza Csáth
zdjęcia Tibor Máthé
montaż Anna Kornis
muzyka Jóhann Jóhannsson
obsada Ulrich Thomsen, Kirsti Stubø, Zsolt László, Enikö Börcsök, Gyöngyvér Bognár
producent Andras Hamori, Pál Sándor
produkcja EuroArts Entertaiment, H2O Motion Pictures, Hunnia Filmstúdió
właściciel praw Magyar Filmunió
język węgierski, angielski