English

Prawo i pięść

Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski
The Law and the Fist
Polska 1964 / 93’
Przeboje bloku wschodniego

Prawo i pięść zrealizowano w 1964 roku w nieco spokojniejszym okresie polskiej historii, określanym mianem „małej stabilizacji”. II wojna światowa, okres stalinizmu i odwilży minęły i nie zanosiło się na kolejne narodowe traumy. Polskie społeczeństwo mogło odetchnąć i cieszyć się względnym dobrobytem oraz pozwolić sobie na pewną dozę indywidualizmu. Jednocześnie film ten powstał w momencie schyłku polskiej szkoły filmowej, nurtu dominującego w naszym kinie w poprzedzającej dekadzie. To pozwoliło na eksperymenty, również w warstwie gatunkowej. Autorzy Prawa i pięści skorzystali z tej możliwości i przenieśli western na polski „Dziki Zachód”, czyli Ziemie Odzyskane, skąd wypędzono Niemców po przegranej wojnie.

Film Prawo i pięść pamiętany jest przede wszystkim ze względu na dobór aktorów, a zwłaszcza za rolę Gustawa Holoubka grającego samotnego bohatera, Keniga. Mimo opinii głównego intelektualisty wśród polskich aktorów powojennych (miał pseudonim „Profesor”) Holoubek udowodnił, że potrafi również strzelać i się zakochać. Ponadto to z tego filmu pochodzi piosenka Krzysztofa Komedy i Agnieszki Osieckiej zaśpiewana przez Edmunda Fettinga, uważana za najlepszy utwór kiedykolwiek napisany do polskiego filmu.

Ewa Mazierska-Kerr / Rotterdam IFF


Filmoteka Narodowa zaprasza na pokaz kultowego polskiego westernu Prawo i pięść w reżyserii Jerzego Hoffmana i Edwarda Skórzewskiego z brawurową rolą Gustawa Holoubka. W roku ubiegłym, dzięki dotacji z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, pod kierunkiem Narodowego Instytutu Audiowizualnego, we współpracy ze Stowarzyszeniem Twórców Obrazu Filmu Fabularnego, Filmoteka Narodowa podjęła starania o zachowania najwybitniejszych dzieł kinematografii polskiej oraz wykonanie wieczystej kopi cyfrowej w procesie digitalizacji i rekonstrukcji cyfrowej. Kopia Prawa i pięści wymagała pilnej interwencji konserwatorskiej i rekonstrukcji. Poprzez digitalizację oraz wieloetapowy proces cyfrowej rekonstrukcji obrazu i remasteringu dźwięku wszelkie wady zostały usunięte, dzięki czemu możemy dziś podziwiać tę opowieść sprzed ponad 40 lat w takiej formie, w jakiej w latach 60. poznali ją ówcześni widzowie. A wspaniała piosenka w wykonaniu Edmunda Fettinga do muzyki Krzysztofa Komedy i słów Agnieszki Osieckiej jeszcze długo po seansie będzie nam towarzyszyć i nie będziemy się mogli oprzeć nuceniu: Za dzień, za dwa, // za noc, za trzy, // choć nie dziś, za noc, za dzień, // doczekasz się, wstanie świt

Jerzy Hoffman

Urodził się w 1932 roku. W 1940 roku został wywieziony na Syberię. Do Polski wrócił po zakończeniu wojny. Studiował reżyserię na moskiewskim WGIK-u. Zyskał uznanie w 1955 roku, gdy wraz z Edwardem Skórzewskim wyreżyserował film Uwaga, Chuligani!. Jerzy Hoffman i Edward Skórzewski zrealizowali wspólnie 27 filmów dokumentalnych. Debiutem fabularnym spółki autorskiej Hoffman-Skórzewski był obraz Gangsterzy i filantropi (1962). W latach 1983–1987 Hoffman był wiceprezesem Zarządu Głównego Stowarzyszenia Filmowców Polskich, a w latach 1987–1989 – członkiem Komitetu Kinematografii. Kierownik artystyczny Zespołu Filmowego „Zodiak” (1980–1997). Od 1997 roku współwłaściciel spółki Zodiak Jerzy Hoffman Production. Z jego dokonań reżyserskich najbardziej znana jest ekranizacja Trylogii Henryka Sienkiewicza.

Wybrana filmografia

1955 Uwaga, chuligani! / Look Out, Hooligans! (co-dir., doc., short)

1963 Gangsterzy i filantropi / Gangsters and Philantropists (co-dir.)

1964 Prawo i pięść / The Law and the Fist (co-dir.)

1969 Pan Wołodyjowski / Colonel Wolodyjowski

1974 Potop / Deluge

1999 Ogniem i mieczem / With Fire and Sword

Edward Skórzewski

Urodził się w 1930 roku, zmarł w 1991. Absolwent Wydziału Reżyserii WGIK w Moskwie. W 1954 roku rozpoczął pracę jako reżyser w Wytwórni Filmów Dokumentalnych w Warszawie. W latach 1954–1965 wspólnie z Jerzym Hoffmanem realizował filmy dokumentalne (27 filmów) i fabularne (3 filmy). Później zakończył współpracę z Hoffmanem. Samodzielnie zrealizował jeszcze ponad 20 filmów dokumentalnych i jeden fabularny – Romeo i Julia z Saskiej Kępy (1988).

Wybrana filmografia

1954 Czy jesteś wśród nich? / Are You Amongst Them? (co-dir., doc., short)

1955 Uwaga, chuligani! / Look Out, Hooligans! (co-dir., doc., short)

1958 Pamiątka z Kalwarii / A Souvenir from Calvary (co-dir., doc., short)

1963 Gangsterzy i filantropi / Gangsters and Philantropists (co-dir.)

1964 Prawo i pięść / The Law and the Fist (co-dir.)

1986 Życie jest… / Life Is… (doc.)

1988 Romeo i Julia z Saskiej Kępy

Artykuły o filmie

Film w internecie

Twórcy

reżyseria Jerzy Hoffman, Edward Skórzewski
scenariusz Józef Hen, based on his novel
zdjęcia Jerzy Lipman
montaż Ludmiła Godziaszwili
muzyka Krzysztof Komeda
obsada Gustaw Holoubek, Zofia Mrozowska, Hanna Skarżanka, Wiesław Gołas, Zdzisław Maklakiewicz
producent Wilhelm Hollender
produkcja Zespół Filmowy „Kamera”
właściciel praw Filmoteka Narodowa
język polski
barwa cz.-b.