Zabawy z bronią

Zabawy z bronią spowodowały wielki wybuch międzynarodowej sławy Michaela Moore’a. Filmowiec, który zadebiutował nagradzanym na całym świecie filmem dokumentalnym Roger i ja, przez całą dekadę lat 90. szukał dla siebie miejsca. Realizował nagradzane programy telewizyjne, próbował kręcić komedie fabularne, pisał artykuły i książki, w których atakował amerykańskie korporacje. Znany był w świecie anglosaskim, ale do światowej widowni trafił dopiero Zabawami z bronią.

W tym pamflecie o prawie posiadania broni i jego konsekwencjach są wszystkie cechy stylu Moore’a, pozytywne i negatywne: aktualny temat, obecność na ekranie samego reżysera z ciągłym komentarzem, autentyczny entuzjazm twórcy i jego duże poczucie humoru, ale też demagogia i populistyczne chwyty pod publikę. I jako filmowiec, i jako publicysta Moore ma tylu zwolenników, co wrogów.

Zabawy z bronią stały się w 2002 roku najbardziej kasowym dokumentem w historii. Już samo to pokazuje, że Moore trafił z tematem. Ale w przypadku jego filmów równie ważny jak temat jest ton opowiadania. Niewielu dokumentalistów potrafi z taką swadą, dowcipem i entuzjazmem mówić o rzeczach ważnych. Po seansie jego filmów można narzekać na socjotechniczne sztuczki twórcy, można krytykować go za chwyty rodem z radzieckiej agitki, ale trudno zaprzeczyć, że wciągnął widza do dyskusji. A w końcu w dokumencie walczącym o lepszy świat właśnie o to chodzi, żeby seans nie zakończył się wzruszeniem ramionami.

Michał Chaciński