Fantastyczny Pan Lis

Chciałoby się powiedzieć: fantastyczny pan Wes. Anderson to bodaj najoryginalniejszy głos w amerykańskiej komedii od kilkunastu lat. Uprawiana przez niego komedia charakterów, w której nie ma oczywistych puent i chwytliwych one-linerów, należy do najtrudniejszych i raczej niewdzięcznych podgatunków, skazanych na niszową, inteligencką widownię.

Na poziomie fabularnym każdy jego film to dramat – nieszczęśliwi, zagubieni, sfrustrowani i często niezdolni do empatii ludzie bezskutecznie szukają w sobie nawzajem pocieszenia. Ale scenografia, aktorstwo, dziwna sztywność ruchów, muzyka, sposób kadrowania czy absurdalność sytuacji zmieniają każdy film w tragikomedię. Filmy Andersona potwierdzają starą prawdę, że komedia to tragedia plus czas, czy w tym przypadku – raczej tragedia plus timing. Komediowy timing Andersona jest osobliwy, ale zwykle skuteczny.

To zresztą chyba najlepsze określenie dla Fantastycznego Pana Lisa: film osobliwy. Anderson zekranizował powieść Roalda Dahla i z historii o sprytnym lisie zrobił opowieść o kryzysie wieku średniego. Zastosował przy tym technikę animacji poklatkowej z prawdziwymi kukiełkami. Wrażenie jest jednocześnie oryginalne i znajome – to tradycyjne dla Andersona tematy, typowy dla niego tragikomiczny ton, ale przeniesienie ich do świata zwierząt i specyficzna animacja powodują, że powstał film jakby z innego czasu. W Ameryce pisano, że to kukiełkowy Bergman. Chyba niepotrzebnie szukają odniesień pod innymi adresami. W Panu Lisie pan Wes mówi własnym głosem.

Michał Chaciński