English

Więzień

Bogdan Dziworski
The Prisoner
Polska, Wielka Brytania 1990 / 40’
DOKUMENT

Dokumentalna impresja o Jurku Orłowskim – pozbawionym rąk rysowniku-amatorze. Obserwujemy go w więziennej celi, odsiadującego wyrok za kradzież oraz po wyjściu na wolność. Każda najdrobniejsza codzienna czynność jest dla niego walką o sprawność i godność. Nierzadko zawiera w sobie również elementy humorystyczne, które przejawiają się na przykład w niezwykłym treningu więźnia lub mających miejsce w drugiej połowie filmu sytuacjach z udziałem napotkanych postaci. W dowcipny i subtely sposób pokazany został także flirt bohatera z cyrkową artystką.

Dziworski z upodobaniem używa ilustracyjnej muzyki i symbolicznych motywów, takich jak konie i ptaki. W zdjęciach dominują zbliżenia oraz konsekwentne wykorzystanie dużej głębi ostrości. Barwę dni Orłowskiego wyznaczają wschody i zachody słońca, niebo za kratami, ściany pokoju i korytarza oraz posiadane przez niego akwarium. Jednak najważniejsze dla bohatera są rysunki i chęć ich ukończenia, co w finałowych scenach filmu przyniesie dramatyczny zwrot akcji. Sam tytuł można interpretować metaforycznie, bo przecież nie tylko o dosłowne więzienie i wyrok tu chodzi. Film jest reedycją Kilku opowieści o człowieku, które reżyser nakręcił kilka lat wcześniej i których głównym bohaterem jest również Jurek Orłowski.

Jan Topolski

Bogdan Dziworski

Urodził się w 1941 roku w Łodzi, gdzie ukończył Wydział Operatorski na PWSFTViT. Zasłynął odważnymi zdjęciami do eksperymentalnych filmów Królikiewicza – Na wylot i Wieczne pretensje, za które dostał nagrodę na FPFF w Gdyni. Początkowo kręcił pokazywane i nagradzane na całym świecie dokumenty o tematyce sportowej, jak Pięciobój, Hokej, Olimpiada czy Dwubój klasyczny. Jest laureatem m.in. Złotego Smoka i FIRPRESCI w Krakowie, Srebrnego Gołębia w Lipsku, Nagrody Specjalnej Jury w Monachium. W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych Dziworski skupił się na świecie osób upośledzonych (Kilka opowieści o człowieku, Widzę) oraz świecie sztuki (Szapito, Sen). Ostatnio poświęca się przede wszystkim działalności pedagogicznej, ucząc m.in. w Warszawskiej Szkole Filmowej.

Filmografia

1975 O krasnoludkach i Sierotce Marysi (short film, doc.)

1976 Hokey (short film, doc.)

1978 Olimpiada (short film, doc.)

1979 Moje okno (doc.)

1983 Kilka opowieści o człowieku (short film, doc.)

1987 Sen (short film, doc.)

1990 The Prisoner (short film, doc.)

Twórcy

reżyseria Bogdan Dziworski
scenariusz Bogdan Dziworski
zdjęcia Wit Dąbal
montaż Agnieszka Bojanowska
muzyka Henryk Kuźniak
obsada Jerzy Orłowski, Dorota Doroszko
producent Sławomir Boniecki
produkcja Asa Film – Television History Workshop for BBC TV
źródło kopii Bogdan Dziworski
język polska, angielska