English

Latarniowiec

Jerzy Skolimowski
The Lightship
USA 1985 / 89’

Kapitan Miller (Brandauer) kontroluje stan latarni morskiej u wybrzeży Wirginii. Bohatera wciąż prześladują wspomnienia z czasów II wojny światowej, gdy był świadkiem śmierci pasażerów amerykańskiego statku storpedowanego przez U-Boot. Po wojnie opuścił Niemcy, uwolniony od win w sensie prawnym, ale w Stanach Zjednoczonych, swojej nowej ojczyźnie, nie jest w stanie zapomnieć wydarzeń sprzed lat. Pewnego dnia decyduje się zabrać na rejs nastoletniego syna. Gdy do obojga dociera informacja meteorologiczna o zbliżającej się burzy, Miller zatrzymuje się w latarni, a przy okazji ratuje przed niebezpieczeństwem jeszcze trzech pasażerów innej łodzi. Nie spodziewa się, że w rzeczywistości są nimi groźni gangsterzy, przygotowujący się do akcji przejęcia nielegalnego ładunku. Przestępcy biorą Millera za zakładnika, a między kapitanem i przywódcą gangu, Casparym (Duvall), rozpoczyna się pełna napięcia konfrontacja.

Skolimowski stworzył udany thriller, podkreślając żywioł przyrody, przeciwstawiając człowieka naturze, efektownie pogłębiając rysunek psychologiczny bohaterów. Wspomógł go znakomity duet aktorów – Duvall i Brandauer tworzą elektryzujące i niejednoznaczne role, obie godne najwyższych wyróżnień.

Rafał Syska

nagrody

Venice IFF 1985 - Pasinetti Award, Special Jury Prize

Jerzy Skolimowski

Urodził się w 1943 roku w Bad Aussee jako Klaus Georg Steng. Austriacki aktor, który zrobił międzynarodową karierę. W latach siedemdziesiątych występował przede wszystkim w filmach telewizyjnych. Rozgłos przyniosła mu dopiero rola w Mefiście (1981) Istvána Szabó, którą zapoczątkował kolekcję legendarnych kreacji. W latach osiemdziesiątych Brandauer wyrósł na czołowego aktora europejskiego, wybitnego interpretatora ról niebanalnych, wieloznacznych, wymagających aktorskiej ekspresji i charyzmy. Doskonale czuł się w kreacjach konformistów zagubionych we własnych wyborach, zaszczutych, samotnych ofiar nie tylko systemu i historii, ale także własnych skłonności, chorobliwych ambicji i strachu. Taki był przede wszystkim w pozostałych częściach trylogii Szabó, tworząc (rzadki w kinie) tryptyk bohaterów w odmienny sposób zderzonych z historią.

Swoistym oddechem od tych ról miała być postać Nerona we włoskim serialu Quo vadis?. Kunszt i niezwykły dystans Brandauera wywołały u widzów niespotykaną dla odgrywanej przez niego postaci sympatię. Sława przywiodła go do Hollywood, gdzie zagrał w jednej z części przygód Jamesa Bonda (Nigdy nie mów nigdy, 1985) i w melodramacie Pożegnanie z Afryką (1985) Sydneya Pollacka, za który otrzymał nominację do Oscara.

Wielkie triumfy święcił także w teatrze, gdzie między 1983 a 1989 rokiem grał w Salzburgu w głośnej sztuce Jedermann von Hoffmannstahla. Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych próbował swych sił jako reżyser, zyskując pochlebne oceny za Georg Elsner – jeden z Niemców (1989) oraz Mario i czarodziej (1994). Dostawał wówczas liczne propozycje od europejskich i amerykańskich producentów, ale śmierć żony spowodowała, że Brandauer wycofał się z intensywnej działalności artystycznej. Ostatnio pojawił się w najnowszej produkcji Francisa Forda Coppoli Tetro (2009)

Filmografia

1972 The Salzburg Connection

1980 Die Weber

1981 Mefisto / Mephisto

1983 Nigdy nie mów nigdy / Never Say Never Again

1985 Pułkownik Redl / Oberts Redl / Colonel Redl

1985 Latarniowiec / The Lightship

1985 Quo vadis?

1985 Pożegnanie z Afryką / Out of Africa

1988 Hanussen

1989 Rewolucja francuska / La révolution française / The French Revolution

1989 Georg Elser – jeden z Niemiec / Georg Elser – Einer aus Deutschland / Seven Minutes (także reż., also dir.)

1990 Wydział Rosja / The Russia House

1994 Mario i czarodziej / Mario und der Zauberer / Mario and the Magician (także reż., also dir.)

1999 Rembrandt

2000 Cyrano de Bergerac

2009 Tetro

2009 Manipulation

Artykuły o filmie

Film w internecie

Twórcy

reżyseria Jerzy Skolimowski
scenariusz William Mai, David Taylor na podstawie powieści / based on the novel by Siegfried Lenz
zdjęcia Charly Steinberger
montaż Scott Hancock, Barrie Vince
muzyka Stanley Myers
obsada Robert Duvall, Klaus Maria Brandauer, Tim Phillips, Arliss Howard
producent Bill Benenson, Moritz Borman, Matthias Deyle
produkcja CBS Productions
język angielska