English

Puszka Pandory

Yeşim Ustaoğlu
Pandora’s Box / Pandoranin kutusu
Turcja, Francja, Niemcy, Belgia 2008 / 112’

Poruszający dramat rodzinny. Dwie siostry i brat prowadzą chaotyczne życie. Nesrin ma męża i syna, z którymi nie może się porozumieć. Güzin zaharowuje się w wolnym zawodzie i jest uzależniona od obojętnego kochanka. Mehmet to abnegat i cynik, żyjący w ruderze na marginesie społeczeńswa. Rodzeństwo próbuje działać razem, gdy okazuje się, że ich żyjąca daleko na wsi matka, wyszła z domu i zaginęła. Przenikliwy komentarz do współczesnej sytuacji Turcji, gdzie tradycja ściera się z nowoczesnością, a gwałtowna migracja do miast wykorzeniła i rozdzieliła wiele rodzin. Jednocześnie pojawia się pytanie o starość i chorobę oraz ludzką wobec nich bezradność – kwestie niezwykle aktualne w każdym społeczeństwie,w którym konsumpcjonizm i życiowy komfort przesłoniły inne wartości. Rolę staruszki zagrała nagradzana francuska aktorka Tsilla Chelton. Reżyserka osiągnęła pełną równowagę stylu, w jakim nie ma niepotrzebnych elementów, co udowadniają świetnie dobrane kadry oraz minimalistyczna muzyka. Film zbudowany został na kontraście pejzaży – z jednej strony obserwujemy mgły ponad górami nad Morzem Czarnym, z drugiej wieżowce i kamienice w Stambule. Ostatnie ujęcie zapada głęboko w pamięć.

Jan Topolski

nagrody

San Sebastian 2008 – Golden Seashell, Best Actress, Fajr 2009 – Special Jury Prize, Best Performances

Yeşim Ustaoğlu

Urodziła się w 1960 roku w Karsie. Zaczynała od krótkometrażowek, często nagradzanych na festiwalach. Jej pełnometrażowy debiut Ślad był policyjnym kryminałem z pogłębioną charakterystyką postaci. Dopiero jednak drugi film przyniósł jej opinię największej tureckiej reżyserki, mierzącej się z kontrowersyjnymi tematami, takimi jak nacjonalizm i mniejszości. Również Czekając na chmury mierzył się ze wstydliwą stroną historii Turcji – wysiedleniami Greków znad Morza Egejskiego. Poza tym był to film przełomowy ze względu na fakt, iż pokazywał świat z kobiecej perspektywy. Kolejny film był krótkim dokumentem o ciężkim życiu tragarek w górach nad Morzem Czarnym. W wielokrotnie nagradzanej Puszce Pandory (2008) reżyserka analizowała z kolei sytuację rodziny we współczesnej Turcji, pokazując konsekwencje migracji i dobrobytu.

Filmografia

1987 Magnafantanga (short film)

1990 Duet (short film)

1992 Hotel (short film)

1994 Iz / The Track

1999 Podróż ku słońcu / Güneşe Yolculuk / Journey to the Sun

2003 Bulutları beklerken / Waiting for the Clouds

2004 Sırtlarındaki hayat / Life on Their Shoulder (short film)

2008 Puszka Pandory / Pandora’nın kutusu / Pandora’s Box

Artykuły o filmie

Strona oficjalna

Twórcy

reżyseria Yeşim Ustaoğlu
scenariusz Selma Kaygusuz, Yeşim Ustaoğlu
zdjęcia Jacques Besse
montaż Franck Nakache
muzyka Jean-Pierre Mas
obsada Tsilla Chelton, Onur Ünsal, Derya Alabora, Övül Avkiran, Osman Sonant
producent Catherine Burniaux, Behrooz Hashemian
produkcja Ustaoğlu Film Production – Silkroad Production – Les Petites Lumières – The Match Factory – Stromboli Pictures – ZDF/ARTE Production
źródło kopii Match Factory
język turecka