Kropka

Środkowa część trylogii o klasycznych sztukach tureckich. Potrzebujący pieniędzy kaligraf przyjmuje zlecenie na skopiowanie trzynastowiecznego Koranu, który ma zostać skradziony i sprzedany za granicą. Choć wszystko to ma służyć dobrej sprawie, sytuacja się jednak komplikuje, gdy do akcji wkraczają bezwględni kupcy-gangsterzy.

Film wyjątkowy pod wieloma względami, przede wszystkim z uwagi na scenerię, w jakiej rozgrywa się akcja – jest nią bezkresne, wyschnięte, słone jezioro. Na tym białym tle ubrani na czarno bohaterowie jawią się niczym atramentowe zawijasy na papierze. To kinowa realizacja motta o sztuce kaligrafii: To produce exquisite writing in a single fluid stroke is to grasp life more fully. Stąd Zaim każdą z kilkunastu scen kręci w jednym ujęciu, niebywale płynnym dzięki zoomom i Steadicamowi, a cięcia wykonuje na niebie lub piasku. Szerszej perspektywy nadaje dziełu historyczny prolog z okresu powstania pożądanej księgi: uczeń chce uciekać przed mongolskimi najeźdźcami, jednak mistrz decyduje się zostać na pewną śmierć, gdyż nad napisem Afa’llahü Anh (Niech Bóg mu przebaczy) brak jest kropki. Stąd pytania o dążenie do doskonałości, o cenę perfekcji, o winę i odkupienie.

Jan Topolski