English

Na pokładzie

Serdar Akar
On Board / Gemide
Turcja 1998 / 112’

Ambitny film-parabola, w którym „statek jest jak ojczyzna”. Miejscem akcji jest pokład starej pogłębiarki kursującej po Bosforze. Żelazną ręką rządzi tu kapitan Idris, który co noc zapija, popala hasz i snuje opowieść o swych rzekomych erotycznych podbojach. W skład załogi wchodzą: lojalny bosman Kemal, niezborny sternik Ali i mechanik, awanturniczy Bokser. Pewnego razu marynarze wdają się w mieście w awanturę z gangsterami, w efekcie której biorą na pokład rumuńską prostytutkę. Dziewczyna całkowicie destabilizuje życie załogi i doprowadza do kolejnych konfliktów. Film pokazuje mroczne strony tureckiej duszy, podobnie zresztą jak inne obrazy Akara. Czterech bohaterów reprezentuje różne odmiany szowinistycznej, maskulinistycznej i mitologizującej kultury. W konfrontacji z prawdziwą kobietą – na dodatek obcego pochodzenia i zdaną na ich łaskę – jedni ulegną agresywnym popędom, a inni opiekuńczym instynktom. Akcja dzieje się głównie w zamkniętych pomieszczeniach (ze stałymi ustawieniami kamery) lub w nocnych, niedoświetlonych plenerach. Wraz z ziarnistą taśmą i duszną etniczną muzyką, składa się to na skrajnie klaustrofobiczną atmosferę filmu. Jedna z pierwszych niezależnych produkcji nowego kina tureckiego.

Jan Topolski

nagrody

Antalya IFF 1998 - Best Director, Best Screenplay, Best Actor; Ankara IFF 1999 - Best Director, Jury Social Prize

Serdar Akar

Urodził się w 1964 roku w Ankarze. Skończył Akademię Ekonomiczno-Handlową, a potem Wydział Filmowo-Telewizyjny Uniwersytetu Mimara Sinana. Początkowo pracował jako asystent filmowy, potem kręcił seriale. Jego niskobudżetowy i autorski debiut Na pokładzie został pokazany w Cannes. Kolejne filmy Akara to portrety prowincji, z których zwłaszcza Poza polem wpisuje się w nurt nostalgiczny kina tureckiego, ukazując upadek jednego z piłkarskich klubów pod wpływem liberalizacji rynku w latach 80. Następne filmy reżysera wywołały szerokie kontrowersje: blockbuster Dolina wilków: Irak – swoim nacjonalizmem i 5-milionową publicznością, a W barze – scenami przemocy i rzadko podejmowanym tematem (bezsensowna agresja młodych). Ostatni jego film, dramat Skrzydła nocy, znów podzielił publiczność i krytykę.

Filmografia

1998 Na pokładzie / Gemide / On Board

1999 Laleli’de bir Azize / Madonna from Laleli

2000 Dar alanda kisa paslasmalar / Offside

2001 Maruf

2006 Kurtlar vadisi: Irak / Valley of the Wolves: Iraq

2007 Barda / In Bar

2009 Gecenin kanatlari / The Wings of the Night

Twórcy

reżyseria Serdar Akar
scenariusz Serdar Akar, Önder Çakar
zdjęcia Mehmet Aksin
montaż Nevzat Disiacil
muzyka Uğur Yücel
obsada Erkan Can, Haldun Boysan, Yıldıray Sahinler, Naci Taşdöğen, Ella Manea
producent Önder Çakar, Sevil Demirci
produkcja AA Productions, Proto Film
źródło kopii Adam Film
język turecka