English

Synu, synu, cóżeś ty uczynił?

Werner Herzog
My Son, My Son, What Hale Ye Done?
USA, Niemcy 2009 / 93’

W 1979 roku student Mark Yavorsky, zainspirowany historią antycznego matkobójcy i mściciela, Orestesa, zadźgał swoją matkę. Synu, synu, cóżeś ty uczynił? to opowieść o tej zbrodni. Obraz ów bardziej jest jednak enigmatyczną wizją na temat przyczyn zabójstwa, portretem popadającego w szaleństwo mężczyzny, niż biografią konkretnego człowieka. Takie podejście wynika z postawy Herzoga, którą wyłożył explicite w tzw. Deklaracji z Minnesoty: W kinie występują głębsze pokłady prawdy. Istnieje prawda poetycka i ekstatyczna. Jest tajemnicza i ulotna, a uchwycić ją można tylko poprzez zmyślenie, wyobrażenie, stylizację.

Zbrodnia się dokonała, a my słuchamy wypowiedzi świadków zdarzenia i bliskich mordercy, poprzez ich wspomnienia obserwujemy bohatera podczas prób teatralnych, retrospekcje pozwalają nam wniknąć w jego skomplikowane relacje z matką. Tak oto powstaje polifoniczny, wielowątkowy, pełen niedomówień utwór. Nie bez znaczenia jest fakt, że współproducentem filmu był David Lynch. Mrok autora Zagubionej autostrady połączony z „lekcjami ciemności” Herzoga tworzy napięcie, które infekuje widza. Nie ma tu tragizmu i sensacji, jest niepokój i groteskowość rzeczywistości. Prawda ekstatyczna i poetycka.

Paulina Sieniuć

Werner Herzog

Urodzony w 1942 r. Niemiecki reżyser filmowy, teatralny i operowy; scenarzysta, producent, pisarz i poeta. Nie uczęszczał do żadnej szkoły filmowej. Studiował historię, literaturę i teatr. Pierwszy film nakręcił, mając 20 lat. Rozgłos zdobył obrazem Aguirre, gniew boży. Kolejne produkcje przyniosły mu uznanie w oczach krytyki i widzów. Tworzy zarówno filmy fabularne, jak i dokumenty. Twórczość Herzoga jest wizyjna, emocjonalna, nawiązuje do egzystencjalizmu, literatury romantycznej i niemieckiego ekspresjonizmu. Interesuje go temat szaleństwa, zachowania ludzkie w sytuacjach ekstremalnych, mistycyzm (eksponowany np. w obrazach przyrody) oraz deliryczne, odrealnione kreacje świata i postaci. Herzogowski bohater to nadwrażliwiec, o nieprzeciętnych cechach, egzystujący często na marginesie społeczeństwa.

Filmografia

1962 Herakles (doc., short film)

1972 Aguirre, der Zorn Gottes / Aguirre: The Wrath of God

1974 Jeder für sich und Gott gegen alle / The Enigma of Kaspar Hause

1977 Stroszek

1979 Nosferatu: Phantom der Nacht / Nosferatu: Phantom of the Nacht

1979 Woyzeck

1982 Fitzcarraldo

1997 Little Dieter Needs to Fly

2005 Grizzly Man (doc.)

2007 Encounters at the End of the World (doc.)

2009  My Son, My Son, What Hale Ye Done?

Artykuły o filmie

Strona oficjalna

Twórcy

reżyseria Werner Herzog
scenariusz Werner Herzog, Herbert Golder
zdjęcia Peter Zeitlinger
montaż Joe Bini, Omar Daher
muzyka Ernst Reijseger
obsada Michael Shannon, Grace Zabriskie, Willem Dafoe, Chloë Sevigny, Michael Peña, Brad Dourif, Udo Kier
producent Eric Bassett, Bingo Gubelmann, Benji Kohn, David Lynch, Julius Morck, Stian Morck, Chris Papavasiliou, Jeff Rice, Ali Rounaghi, Austin Stark
produkcja Defilm, Industrial Entertainment, Paper Street Films
źródło kopii Absurda
język angielska