English

La Danse. Balet Opery Paryskiej

Frederick Wiseman
La Danse. The Paris Opera Ballet / La danse: Le ballet de l’Opéra de Paris
Francja, USA 2009 / 159’

Przez obserwację innych można wiele się nauczyć – mówi jednej z młodziutkich baletnic Brigitte Lefèvre (od 1995 roku dyrektorka Baletu Opery Paryskiej). Obserwacja innych i praca to dwa kluczowe tematy niezwykłego dokumentu Fredericka Wisemana, filmowca, portretującego nie ludzi, lecz instytucje. La Danse jest prześwietleniem Baletu Opery Paryskiej. Wiseman patrzy na scenę, zagląda do garderoby, księgowości, kafeterii, obserwuje stolarzy budujących scenografię, krawcowe szyjące kostiumy, posiedzenie zarządu i – przede wszystkim – mordercze treningi baletnic. Balet Opery Paryskiej w obiektywie Wisemana funkcjonuje jak dobrze zestrojona maszyna z tysiącem trybików, obracających się po to, by w efekcie wyczarować przedstawienie zwiewne, lekkie i przeczące prawom grawitacji. To, co dzieje się za kulisami jest mozolną pracą u podstaw. Idealna baletnica jest połączeniem zakonnicy i boksera – zupełnie poważnie mówi Lefèvre. Faktycznie, w czujnej koncentracji ich ciał jest nieomal coś duchowego. Powtórzenie, detal, zmiana perspektywy, ponowne powtórzenie – tak wygląda rytm prób. Wiseman wsłuchuje się w ten rytm i skrupulatnie tworzy portret totalny fabryki tańca.

Ewa Szabłowska

nagrody

nominacja do Cesara 2010 w kategorii: najlepszy dokument

Frederick Wiseman

Urodzony w 1930 roku amerykański dokumentalista. Od kilkudziesięciu lat z żelazną konsekwencją portretuje amerykańskie instytucje publiczne. W szczegółach odsłania mechanizmy leżące u podstaw systemów szkolnictwa, więziennictwa, gastronomii, przemysłu rozrywkowego i opieki zdrowotnej. Wiseman od lat pracuje według jednego modelu: kolekcjonuje około stu godzin materiału, który nagrywa bez wcześniejszego scenariusza, nie robi wywiadów ze swoimi bohaterami, nie dodaje muzyki ani komentarza. Liczy się tylko rejestracja i montaż, na który reżyser przeznacza cały rok przy każdym projekcie. Filmy Wisemana (nagradzane na festiwalach w Wenecji, Cannes i Berlinie), przypominające wizualne eseje, dziś zaliczane są do klasyki gatunku.

Wybrana filmografia

1967 Titicut Follies

1968 High School

1969 Hospital

1975 Welfare

1980 Model

1983 The Store

1989 Near Death

1993 ZOO

1997 Public Housing

2003 Domestic Violence

2009 La Danse

Artykuły o filmie

Strona oficjalna

Twórcy

reżyseria Frederick Wiseman
scenariusz Frederick Wiseman
zdjęcia John Davey
montaż Frederick Wiseman, Valérie Pico
producent Pierre-Olivier Bardet, Frederick Wiseman
produkcja Ideale Audience, Zipporah Films
źródło kopii Doc & Film International
język francuska