Przez porównanie

Czy zastanawialiście się kiedyś, jak powstaje cegła? To przecież podstawowy element domów, miast, budulec cywilizacji, coś, co organizuje naszą przestrzeń.

W najnowszym dokumencie Farockiego Zum Vergleich możemy obserwować techniki wytwarzania cegieł od tych najbardziej tradycyjnych, nadal kultywowanych w wiosce w Burkina Faso, przez manufaktury w Indiach, po głęboko zmechanizowane fabryki w Europie. Jak wyznał reżyser: Nigdy przedtem nie miałem okazji przyglądać się z bliska takiemu dziwnemu procesowi. Nie jest to jednak, jak można by się spodziewać, film edukacyjny. Rzeczywiście, kamera jest bardzo blisko bohaterów: ludzi wytwarzających cegły, pieców, w których się je wypala, maszyn, placów budowy i wreszcie samych cegieł. Niemal pozbawione komentarza, werystyczne obrazy pozwalają nam zajrzeć za kulisy tego dziwnego procesu. Taka perspektywa abstrahuje obserwowany obiekt, nagle cegła staje się nośnikiem znaczeń. Zachwyt, z jakim filmowane są etapy jej produkcji, powoduje, że dotykamy istoty dzieła ludzkiego. Tytułowe porównanie wypada na niekorzyść industrialnych społeczeństw. Dawne metody wyrobu cegieł są częścią bycia-w-świecie, obrządkiem, rytuałem, zaś nowoczesne techniki - jedynie częścią zdehumanizowanego przemysłu. Tak oto w naszych miastach wyrastają piękne, ale zimne budynki, domy bez duszy.

Paulina Sieniuć