Nieodwracalne
Więzienie. Masakra. Przyjęcie. Gwałt. Perypetie pary, która kocha się, ale też wciąż ze sobą walczy. Gdy ona ucieka z przyjęcia, staje się ofiarą brutalnej napaści. Będzie to miało jeszcze bardziej przerażające konsekwencje.
Nieodwracalne okazało się jednym z bardziej skandalicznych filmów 2002 roku, tabloidy donosiły nawet, że niesławna scena gwałtu przyczyniła się do kryzysu małżeńskiego pary Belucci / Cassel. Jest to jednak przede wszystkim bardzo oryginalnie opowiedziana historia - składa się z paru długich (czasem wręcz 15-minutowych) ujęć, które wyraźnie testują wytrzymałość widza. Chodzi tu nie tylko o kontrowersyjną i niecenzuralną zawartość, ale również o ziarnistą fakturę (16 mm, potem dopiero przetransferowane), niedoświetlone i poruszone zdjęcia (kręcone z ręki, z wieloma zmianami lokacji), wreszcie uporczywy niski szum (28 Hz na ścieżce dźwiękowej). To wszystko sprawiło, że zdarzało się, iż publiczność uciekała z sali (jak donoszą, nie bez dumy, wydawcy francuskiego DVD podczas premiery na festiwalu w Cannes wyszło około 200 osób). Jednak sedno Nieodwracalnego to nie długie ujęcia brutalnej akcji, ale ich retrochronologiczny układ. Jak zmienia to nasz odbiór? Jak rozwijają się postaci i wydarzenia? Co jest przyczyną, a co skutkiem? Jaki rozkręca się spirala przemocy? I czy można ją zwinąć?
Jan Topolski
Gaspar Noé urodził się w 1963 roku w Buenos Aires jako syn malarza. Wychowywał się w Argentynie, a potem w Nowym Jorku, a studia filmowe i filozoficzne ukończył w Paryżu. Karierę filmową zaczynał od krótkometrażówek, następnie zrealizował średniometrażowe Carne - portret rzeźniku zmagającym się z wychowaniem upośledzonej córki oraz pełnometrażowe Sam przeciw wszystkim, opowieść o frustracji po utracie pracy. Filmy wywołały szok, pokazując nieznane oblicze Francji, a zarazem wytyczyły drogę, którą Noé, podążał w późniejszych latach. Reżyser skupiony na tematach odrzucenia, porażki, agresji, destrukcji, seksualności i męsko-damskich gier, w warstwie formalnej operuje szczególną fakturą obrazu, światłocieniami i długimi ujęciami. Jego najnowszy film Enter the Void został zakwalifikowany do tegorocznego konkursu festiwalu w Cannes.
Filmografia:
1985 Tintarella di luna (kr.m / short)
1987 Pulpe Amère (kr.m / short)
1991 Carne (śr.m / medium)
1998 Sodomites (kr.m / short)
1998 Sam przeciw wszystkim / Seul contre tous / I Stand Alone
2002 Nieodwracalne / Irréversible / Irreversible
2006 Destricted (współreż. / co-dir.)
2006 8 (wspólreż. / co-dir.)
2009 Soudain le vide / Enter the Void