English

Czy znasz Sunday-Monday?

Lívia Gyarmathy
Do you know Sunday-Monday? / Ismeri a szandi-mandit?
Węgry 1969 / 110’

Do znajdującej się na węgierskiej prowincji fabryki chemicznej przybywają młode kobiety, szukające tam sezonowego zatrudnienia. Wśród nich wyróżnia się 30-letnia Piri, bezpruderyjna matka samotnie wychowująca syna, oraz nastolatka Juli, niewinna i wciąż zawstydzona otaczającymi ją mężczyznami. Praca z atrakcyjnymi kobietami robotnikom przynosi tyleż satysfakcji, co kłopotów - ich obecność odciąga od pracy i budzi męską rywalizację. Piri zamierza jednak wykorzystać sytuację. Romansuje z miejscowym playboyem i próbuje owinąć sobie wokół palca szefostwo zakładu. Jednak, porzucona przez kochanka i doświadczona alkoholizmem rodziców, w rzeczywistości przeżywa kolejne rozczarowania.

Czy znasz niedzielę-poniedziałek? był jednym z pierwszych filmów węgierskich podejmujących tematykę kobiecą - wciąż jeszcze w lekkiej, a niekiedy też we frywolnej i odważnej obyczajowo formie. Gyarmathy, z plastycznym rozmachem i w pięknych barwach, ukazała monotonię prowincjonalnej egzystencji, podkreślając kontrast między nowoczesną fabryką a biedą okolicznych osad oraz banał codziennych rytuałów i typowe dla Węgrów kompleksy. Nie szczędziła też satyry, kpiąc z obowiązujących w fabryce procedur oraz naśmiewając się z komunistycznej frazeologii, która skrywa hipokryzję i partactwo.

Rafał Syska

Lívia Gyarmathy
Urodzona w 1932 r. w Budapeszcie węgierska reżyserka i scenarzystka, jedna z przedstawicielek tzw. kobiecej perspektywy w kinie węgierskim. Studiowała reżyserię w Wyższej Szkole Teatralnej i Filmowej, dyplom otrzymała w 1964 r. Od początku współpracowała ze swoim mężem, Gézą Böszörményi'em, również reżyserem filmowym. Specjalizowała się w kinie dokumentalnym, choć największy rozgłos zdobyła, realizując satyryczne komedie o życiu kobiet w komunistycznych Węgrzech.

Wybrana filmografia:

1969 Czy znasz "Sunday-Monday"? / Ismeri a szandi-mandit? / Do You Know 'Sunday-Monday'?

1979 Minden szerdán / Every Wednesday

1992 A csalás gyönyöre / Rapture of Deceit

1997 Szökés / Escape

1999 A mi gólyánk / Our Stork

2003 Táncrend

Artykuły o filmie

Film w internecie

Twórcy

reżyseria: Lívia Gyarmathy
scenariusz: Lívia Gyarmathy, Géza Böszörményi
zdjęcia: Tamás Somló
montaż: Éva Kármentõ
obsada: Edit Soós, Ila Schütz, Margit Dajka, Manyi Kiss, Márta Bakó, Éva Schubert
producent: Tibor Hranitzky, Róbert Kálmán
produkcja: MAFILM - Stúdió 3
wersja językowa: węgierska