English

Królestwo: Exodus

Lars von Trier
The Kingdom Exodus / Riget Exodus
Dania 2022 / 305’
Królestwo Królestwo II

To nie jest zakończenie – mamrocze staruszka imieniem Karen, obejrzawszy finał drugiego sezonu Królestwa. Rzeczywiście, zamiast puenty dostajemy tam cliffhanger, tym bardziej frustrujący, że ciąg dalszy nigdy nie nastąpił. Aż do teraz. Karen, somnambuliczka, budzi się w nocy i wychodzi przed dom, gdzie czeka na nią widmowa taksówka. Samochód wiezie ją pod szpital Królestwo, a ona, ubrana w szlafrok, pogrążona w transie, wkracza do środka – w ciężką aurę o sepiowym zabarwieniu, pomiędzy skonfliktowanych medyków, do strefy mroku, w której nie obowiązuje świecka logika. Po ponad 20 latach Lars von Trier kontynuuje wątki ze swojego klasycznego już serialu. I robi to z takim wigorem, jakby wciąż był tamtym rumianym, uśmiechniętym łobuzem, który osobiście żegnał widzów pod koniec każdego odcinka. Wymyśla coraz dziwniejsze zwroty akcji, żartuje z relacji szwedzko-duńskich, poprawności politycznej i #metoo, cytuje Siódmą pieczęć na równi z Matriksem. Ale i ponownie udowadnia, że jest filmowym poetą – lirycznym na własny, szorstki sposób.

Piotr Mirski

Lars Von Trier powraca do źródła. Kiedy w latach 90. przystępował do realizacji Królestwa, miniserialu dla telewizji duńskiej, planował stworzenie cyklu w trzech odsłonach. Realizację wstrzymano po dwóch seriach, a nigdy nieukończony sezon trzeci przeszedł w sferę mitu. Nie bez powodu utopijna próba wywołania tego formatu z telewizyjnych zaświatów i domknięcie pewnego rozpoczętego przedsięwzięcia jest wydarzeniem – nie licząc Twin Peaks Davida Lyncha – niemalże bez precedensu. Po dwudziestu pięciu latach od wydarzeń z oryginalnych serii znowu trafiamy do nawiedzonego szpitala w centrum Kopenhagi, i jak się okazuje, niewiele się zmieniło: lunatyczka Karen łączy siły z personelem oddziału, by stawić opór mocom piekielnym, syn doktora Helmera przejmuje schedę po ojcu, a w szpitalnych podziemiach żarliwe dyskusje toczy tajne bractwo Anonimowych Szwedów. Von Trier zachowuje podlany cynicznym sosem humor, warstwę wizualną odmalowaną w sepiowych barwach, ale i całą strukturę konceptualną pierwszego Królestwa – miesza porządek świata żywych ze światem umarłych, jako budulca konsekwentnie używa popkulturowych prefabrykatów i karykaturuje je do granic absurdu. Jest tu zarazem obecny wymiar autotematyczny i metatekstowy, symboliczne zwieńczenie całej kariery i pożegnanie samego autora. Być może nigdy wcześniej Lars von Trier nie był tak autorefleksyjny.

Mateusz Demski (Gutek Film)

Lars von Trier

Duński filmowiec. Urodził się w 1956 roku jako Lars Trier, szlachecką partykułę „von” przyjął dopiero później. Studiował teorię filmu i reżyserię. Jego pełnowymiarowym debiutem był Element zbrodni. Współtworzył manifest Dogma 95 postulujący w kinie bezwzględny realizm. W swojej różnorodnej i eksperymentalnej twórczości nie pozostał jednak wierny ogłoszonym postulatom. Zdobył Złotą Palmę za Tańcząc w ciemnościach. Do innych jego głośnych filmów należą Przełamując fale, Dogville i Antychryst. Z powodu upodobania do prowokacji stał się jedną z najbardziej kontrowersyjnych postaci współczesnego kina.

Wybrana filmografia

1984 Element zbrodni / Forbrydelsens Element / The Element of Crime

1994 Królestwo / Kingdom / Riget (TV, co-dir.)

1996 Przełamując fale / Breaking the Waves

1997 Królestwo II / Kingdom II / Riget II (TV, co-dir.)

2000 Tańcząc w ciemnościach / Dancer in the Dark

2022 Królestwo: Exodus / Riget Exodus / Kingdom Exodus (TV)

Twórcy

reżyseria Lars von Trier
scenariusz Lars von Trier, Niels Vørsel
zdjęcia Manuel Alberto Claro
montaż Olivier Bugge Coutté, Jacob Schulsinger, My Thordal
muzyka Joachim Holbek
obsada Bodil Jørgensen, Nicolas Bro, Nikolaj Lie Kaas, Lars Mikkelsen, Mikael Persbrandt
producent Louise Vesth, Hubert Toint, Mark Denessen, Lizette Jonjic
produkcja Zentropa Entertainments
język duński, szwedzki, łacina, angielski
barwa kolor i cz.-b.