My, z przedmieść Paryża

Zwycięzca sekcji Encounters na Berlinale zabiera nas w podróż pociągiem RER B, łączącym północne i południowe przedmieścia Paryża. I słowo „łączyć” jest tu najważniejsze, bo Alice Diop przemieszcza się podmiejską trasą w poszukiwaniu odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób „ja” zamienia się w „my”? I czy w ogóle mieszkańcy tych okolic: pielęgniarki i profesorowie, przybysze z dawnych kolonii i z prowincji, imigranci i rdzenni Francuzi, dzieci i rodzice, ubodzy i zamożni mają jakąś wspólną tożsamość? Czy dzielą wspólną pamięć? Diop wnikliwie portretuje przedmieścia, z uwagą wsłuchuje się w indywidualne historie (reżyserka śmiało wplata w nie własną rodzinną opowieść) i niepostrzeżenie przekuwa prywatne w historyczne, intymne w zbiorowe, a peryferyjne w centralne. Klarowny, precyzyjny dokument jest zarazem prosty i erudycyjny, zanurzony w prywatnych doświadczeniach i w lekturach (m.in. Dublińczyków Jamesa Joyce’a). A wśród filmowych powinowactw można dopatrzyć się choćby Les mains négatives Marguerite Duras, 35 kieliszków rumu Claire Denis, Dagerotypów Agnes Vardy czy obsesyjnie drążących kwestie zbiorowej pamięci filmów dokumentalnych Chantal Akerman.