English

Neonowa biblia

Terence Davies
The Neon Bible
Wlk. Brytania 1995 / 91’

Pierwszy film Daviesa zrealizowany po zamknięciu cyklu autobiograficznego stanowi adaptację młodzieńczej powieści Johna Kennedy'ego Toole'a, zmarłego śmiercią samobójczą autora głośnego Sprzysiężenia głupców. Mały David, wychowujący się w zapadłej mieścinie gdzieś na południu Stanów Zjednoczonych, czuje że nie pasuje do otaczającego go świata. Zamiast z rówieśnikami, woli spędzać czas ze swą szaloną ciotką Mae, wspaniale zagraną przez legendarną Genę Rowlands. Samotność, próby jej przełamania, druga wojna światowa - wszystko to odciska swoje piętno na wrażliwości chłopca i popycha go w stronę trudnych, nierozstrzygalnych wyborów.

Michał Oleszczyk

 

Moment, w którym Gena Rowlands tańczy na oświetlonej scenie, ożywia najlepsze tradycje amerykańskiego kina. Nagle obecność wielkiej gwiazdy jest znowu magiczna.

Roberta Hill, Film/Relection/Interpretation

Terence Davies urodził się w roku 1945 w Liverpoolu jako najmłodsze z dziesięciorga dzieci w ubogiej katolickiej rodzinie robotniczej o irlandzkich korzeniach (troje rodzeństwa zmarło przedwcześnie). Jego dzieciństwo naznaczone było przemocą ze strony sadystycznego ojca i gimnazjalnych łobuzów, którzy — by użyć słów Daviesa — zastraszali i bili [go] codziennie przez całe cztery lata. Po śmierci ojca przyszły reżyser bardzo zżył się ze swoją rodziną, która — razem z odkrytym w wieku lat siedmiu kinem i nieodłączną religią katolicką — stała się dlań ucieczką i azylem od nieprzyjaznej rzeczywistości zewnętrznej. Odkrycie własnego homoseksualizmu zaowocowało w chłopcu narastającym wewnętrznym konfliktem i niewypowiedzianym poczuciem winy.

Po ukończeniu edukacji piętnastoletni Terence został urzędnikiem w kancelarii portowej, by wkrótce przenieść się do innego biura, co było dla niego przekleństwem przez wiele następnych lat. Nienawiść do pracy biurowej była tak przemożna, że wieczorami próbował Davies swych sił na polu literatury i uczestniczył w amatorskich warsztatach teatralnych. Przed ukończeniem trzydziestego roku życia udało mu się dostać do szkoły aktorskiej, w której kształcił się dwa lata. W roku 1972 Brytyjski Instytut Filmowy wyłożył osiem i pół tysiąca funtów (była to spora suma) na realizację scenariusza Dzieci, które stały się reżyserskim debiutem Daviesa i doczekały się premiery w roku 1976. Po ukończeniu edukacji aktorskiej i jednej nieudanej próbie zdawania na reżyserię filmową, Daviesowi udało się w końcu dostać do National Film School w Londynie. W następnych latach — aż do roku 1992 — reżyser tworzył swój autobiograficzny cykl, po czym zrealizował (do dnia dzisiejszego) tylko dwa filmy fabularne, będące adaptacjami cudzych tekstów: Neonową Biblię (1994) według powieści Johna Kennedy’ego Toole’a i Świat zabawy (2000), oparty na powieści Edith Wharton pod tym samym tytułem. Na tegorocznym festiwalu w Cannes został przedstawiony jego pierwszy film dokumentalny, Of Time and the City (2008), poświęcony rodzinnemu Liverpoolowi.

Twórcy

reżyseria: Terence Davies
scenariusz: Terence Davies na podstawie powieści
zdjęcia: Michael Coulter
obsada: Gena Rowlands, Diana Scarwid, Jacob Tierney, Denis Leary
producent: Nik Powell, Stephen Woolley
produkcja: Artificial Eye, Mayfair, Scala, Channel 4
właściciel praw: Miramax
wersja językowa: angielska