English

Stracony weekend

Billy Wilder
The Lost Weekend
USA 1945 / 101’

Stracony weekend to historia upadku człowieka i artysty zarazem, wnikliwe studium psychologiczne alkoholika oraz opowieść o jego walce z nałogiem, własną słabością, presją otoczenia. Nie odnajdziemy tu prostych diagnoz. Alkohol niszczy dobrze zapowiadającego się młodego pisarza Dona Birnama, ale na ławie oskarżonych zasiada również amerykańskie społeczeństwo i propagowany przez nie wizerunek self-made mana. Film, choć nie należy do kanonu kina noir, to jednak zawiera wiele elementów poetyki tego nurtu. Pesymistyczna wymowa i niejednoznaczne zakończenie, mroczna sekwencja pobytu Birnama w szpitalu oraz jego nocny atak delirium tremens, sugestywne zbliżenia twarzy bohatera przesądzają o przynależności obrazu do kina „czarnego”. Choć powstaniu Straconego weekendu sprzeciwiało się lobby producentów alkoholu i hollywoodzcy mocodawcy, Wilder stworzył obraz, jak na swoje czasy, drastyczny i psychologicznie realistyczny.

Kamila Żyto

nagrody

The Academy Awards 1946 – Oscar dla najlepszego filmu, za najlepszy scenariusz, najlepszą reżyserię, najlepszą główną rolę męską / Oscar for best film, best screenplay, best director, best actor in a leading role; Złote Globy / Golden Globes 1946 – najlepszy film, najlepsza reżyseria, najlepszy aktor / best film, best director, best actor; Cannes IFF 1946 – Złota Palma, najlepszy aktor / Golden Palm, best actor

Billy Wilder

Jeden z najważniejszych reżyserów światowego kina, scenarzysta i producent. Urodził się w Suchej (obecnie: Sucha Beskidzka) w 1906 roku, zmarł w 2002 w Los Angeles. Po ukończeniu szkoły średniej w Wiedniu miał zostać prawnikiem, ale wolał zająć się dziennikarstwem. W Berlinie zaczął pracować jako asystent przy pisaniu scenariuszy do niemych filmów. Po dojściu do władzy Adolfa Hitlera wyemigrował do Paryża, a potem do Stanów Zjednoczonych. Tam również pisał scenariusze. Potem zajął się także reżyserią. W swojej karierze współpracował z największymi gwiazdami filmowymi, takimi jak: Gloria Swanson, Humphrey Bogart, Audrey Hepburn, Marilyn Monroe, Jack Lemmon, Kirk Douglas, Marlena Dietrich, Walter Matthau, Kim Novak czy Dean Martin. Był najczęściej nagradzanym reżyserem złotej ery Hollywood – otrzymał sześć Oscarów, 20 razy był nominowany do tej nagrody, zdobył nagrody na festiwalu w Cannes i w Wenecji.

 

Filmografia

1934 Złe nasienie / Mauvaise graine / Bad Seed

1942 Major i mała / The Major and the Minor

1943 Pięć grobów na drodze do Kairu / Five Graves to Cairo

1944 Podwójne ubezpieczenie / Double Indemnity

1945 Młyny śmierci / Death Mills (dok., kr. m. / doc., short)

1945 Stracony weekend / The Lost Weekend

1948 Cesarski walc / The Emperor Waltz

1948 Sprawy zagraniczne / A Foreign Affair

1950 Bulwar Zachodzącego Słońca / Sunset Blvd.

1951 As w potrzasku / Ace in the Hole

1953 Stalag 17

1954 Sabrina

1955 Słomiany wdowiec / The Seven Year Itch

1957 W duchu St. Louis / The Spirit of St. Louis

1957 Miłość po południu / Love in the Afternoon

1957 Świadek oskarżenia / Witness for the Prosecution

1959 Pół żartem, pół serio / Some Like It Hot

1960 Garsoniera / The Apartment

1961 Raz, dwa, trzy / One, Two, Three

1963 Słodka Irma / Irma la Douce

1964 Pocałuj mnie, głuptasie / Kiss Me, Stupid

1966 Szczęście Harry’ego / The Fortune Cookie

1970 Prywatne życie Sherlocka Holmesa / The Private Life of Sherlock Holmes

1972 Avanti!

1974 Strona tytułowa / The Front Page

1978 Fedora

1981 Najlepszy kumpel / Buddy Buddy

Twórcy

reżyseria Billy Wilder
scenariusz Billy Wilder, Charles Brackett; na podstawie powieści Charlesa R. Jacksona / based on a novel by Charles R. Jackson
zdjęcia John F. Seitz
montaż Doane Harrison
muzyka Miklós Rózsa
obsada Ray Milland, Jane Wyman, Phillip Terry, Howard Da Silva, Doris Dowling, Frank Faylen
producent Charles Brackett
produkcja Paramount Pictures
właściciel praw NBC Universal
źródło kopii Filmoteka Narodowa
język angielski
barwa cz.-b.