English

Po bitwie

Pippo Delbono
After The Battle / Dopo la battaglia
Włochy 2011 / 111’

Fabuła tego spektaklu wymyka się prostym związkom przyczynowo-skutkowym, krążąc wokół tematu uwięzienia, osamotnienia, szaleństwa, litości i potrzeby zbawienia. Delbono tworzy metafizyczną przestrzeń przywołującą na myśl więzienie, dom wariatów czy też „dom (własnych) strachów”. Wolność wiąże się w tym przypadku ze zburzeniem „czwartej ściany”, z bezpośrednim kontaktem z publicznością. Artysta cytuje z zamiłowaniem Whitmana, Artauda, Pizarnik – nie mogło również zabraknąć Pasoliniego i Kafki. W optyce Delbona staliśmy się niewolnikami zewnętrznego piękna i chorych ambicji, lęków i konformizmu. Poddajemy się już na starcie, oduczyliśmy się walczyć o własną niezależność. Żeby móc żyć, trzeba cierpieć. Dlatego piękno idzie w parze z brzydotą, spokój z krzykiem, delikatność z agresją. Nie bez przyczyny spektakl dedykowany jest bohaterowi Krzyku (Grido, 2006), Bobò, i do pewnego stopnia również legendarnej Pinie Bausch. Delbono spowiada się przed widownią, która musi odróżnić szczerość od prowokacji. Autor przeobraża się w mistrza ceremonii, kozła ofiarnego, jak i „cudownie ocalonego” w teatralnym rytuale. Po bitwie musi przecież nadejść upragniona chwila spokoju i nadziei. Gościnnie w spektaklu wzięli udział słynny wiolonczelista Alex Bălănescu i gwiazda Paryskiej Opery Marie-Agnès Gillot.

Diana Dąbrowska

nagrody

UBU Award 2011 - Best Show

Pippo Delbono

Włoski reżyser teatralny i filmowy, aktor, scenarzysta, pisarz i producent uznawany za jednego z najciekawszych autorów współczesnego europejskiego teatru. Założyciel kolektywu twórczego Compagnia Pippo Delbono. Urodził się w 1959 roku w miejscowości Varazze w Ligurii. Podczas nauki w liceum poznał argentyńskiego aktora Pepe Robleda, członka Libre Teatro Libre, z którym na początku lat 80. wyjechał do Danii. Młody Delbono uczył się kunsztu aktorskiego w zespole artystycznym Farfa pod kierownictwem aktorki teatralnej Iben Nagel Rassmusen z Odin Teatret. Podróżował po świecie, odwiedzając m.in. Chiny czy Indie. Do Włoch wrócił w połowie lat 80. Zadebiutował jako reżyser spektaklem Czas zabójców (Il tempo degli assassini, 1987). W tym samym roku doszło do jednego z najważniejszych spotkań na jego drodze twórczej dołączył gościnnie do zespołu artystycznego Piny Bausch (Wuppertaler Tanztheater), z którym zrealizował jedno przedstawienie. Od legendarnej niemieckiej choreografki uczył się, jaką moc może mieć taniec na scenie. Taniec staje się jednym ze stałych elementów kreacji w repertuarze Delbono, po raz pierwszy pojawił się zresztą w Murze (Il muro, 1992). W tym samym roku zrealizował jedyną adaptację sztuki teatralnej w całej swojej karierze, Henryka V (Enrico V), w którym zagrał tytułową rolę.

Twórczość Włocha charakteryzuje "totalność", hybrydyczność, kontrapunktowość i konsekwentna reinterpretacja. Na cześć tragicznie zmarłego mistrza włoskiego kina Pier Paolo Pasoliniego zrealizował Gniew (La rabbia, 1995), a następnie jeden z najbardziej nagradzanych spektakli w jego twórczym dorobku - Bezdomnych (I barboni, 1997). W tej sztuce pojawił się po raz pierwszy jego ulubiony współpracownik - głuchoniemy Bobò. W 1998 roku do zespołu dołącza były kloszard Nelson Lariccia oraz uczeń jego matki, chłopiec z zespołem Downa, Gianluca Ballarè. Kolejne realizacje są coraz bardziej rozbudowane, szczególnie pod względem logistycznym, a liczba aktorów występujących na scenie sięga nawet czterdziestu jak w Itace (Itaca, 1998). Spektakl Her bjiit (1995) ma premierę podczas Biennale di Venezia. W tych latach krystalizuje się skład jego kompanii teatralnej.

Delbono wiąże życie prywatne z artystycznym - materiałem jego spektakli i filmów stają się wspomnienia, prawdziwe wydarzenia, tematy rodzinne. Twórca - dosłownie i w przenośni - obnaża się przed swoimi widzami, łamie konwenanse i wszelkie tabu. Otwarcie mówi o swojej orientacji seksualnej i chorobie. Jego zespół jest niezwykle różnorodny. Sam Delbono odżegnuje się od etykiety "teatru społecznego" - fizyczna bądź psychiczna odmienność jego współpracowników staje się metaforą jego artystycznych działań i filozofii.

Reżyser znany jest z niecodziennych zestawień obrazów i utworów - w przypadku spektaklu Ludzie z plastiku (Gente di plastica, 2002) łączy fragmenty poetyckiego testamentu Sary Kane z muzyką Franka Zappy. W 2006 roku zrealizował autobiograficzny Krzyk (Grido), za który otrzymał nagrody nie tylko we Włoszech. W 2009 telefonem komórkowym nakręcił awangardowy esej filmowy Lęk (La paura), który rozwinął w Miłości z krwi i kości (Amore Carne, 2011). W 2013 roku zrealizował najbardziej skandalizujący ze swoich dokumentów, nagrodzoną w Locarno Krew (Sangue), w której opowiedział o śmierci swojej matki i przyjaźni z byłym przywódcą terrorystycznych Czerwonych Brygad. Bolesne odejście matki stało się impulsem do realizacji spektaklu teatralnego Orchidee (2014). W 2015 roku premierę miał jego najnowszy film krótkometrażowy Wizyta (La Visite), nakręcony w Pałacu Wersalskim. Compagnia Pippo Delbono jest znana na całym świecie, pokazywała swoje spektakle m.in. na festiwalu teatralnym w Avignon i w najważniejszych stolicach Europy. Twórca był zapraszany do Polski, występował w Poznaniu i Krakowie. Jesienią we Wrocławiu zostanie pokazany premierowo jego najnowszy spektakl Ewangelia (Vangelo, 2016).

Wybrana filmografia

2003 Wojna / Guerra / War

2006 Krzyk / Grido / Howl

2009 Blue Sofa (short)

2009 Indie, które tańczą / L’ India che danza / Dancing India

2009 Lęk / La paura / Fear

2011 Miłość z krwi i kości / Amore Carne / Love Flesh

2013 Krew / Sangue / Blood

2015 Wizyta / La visite / The Visit (short)

Twórcy

reżyseria Pippo Delbono
obsada Dolly Albertin, Gianluca Ballarè, Bobò, Pippo Delbono, Lucia Della Ferrera, Ilaria Distante, Simone Goggiano, Mario Intruglio, Nelson Lariccia, Marigia Maggipinto, Julia Morawietz, Gianni Parenti, Pepe Robledo, Grazia Spinella e con Alexander Balanescu i Marie-Agnès Gillot
właściciel praw Compagna Delbono
język włoski