English

Blanka

Walerian Borowczyk
Blanche
Francja 1971 / 92’

Być może najbardziej osobisty film Borowczyka, który tu przenosi Mazepę Słowackiego z XVIII-wiecznej Polski do XIII-wiecznej Francji. Tytułowa postać, zagrana w poruszający sposób przez żonę reżysera, Ligię, to piękna, młoda kobieta wydana za mąż za starego, zniedołężniałego barona, w którego wcielił się Michel Simon, legendarny szwajcarski aktor. W trakcie wizyty królewskiego orszaku uroda Blanki zniewala kochliwego władcę i jego sługę, bawidamka Bartolomea… Rewelacyjna reżyseria i świetne zdjęcia sprawiają, że film, który mógłby stać się kolejnym melodramatem kostiumowym, jest czymś o wiele bardziej niepokojącym. Wykorzystano tu nowatorską ścieżkę dźwiękową zawierającą utwory, dla których inspiracją był średniowieczny śpiewnik Carmina Burana. Brytyjski Instytut Filmowy zaliczył Blankę do grona 360 najważniejszych filmów fabularnych. Obraz ten wywarł wielkie wrażenie na całym pokoleniu twórców filmowych, w tym na Terrym Gilliamie i Neilu Jordanie.

nagrody

Berlin IFF 1972 – Grand Prix

Walerian Borowczyk

Walerian Borowczyk urodził się 21 października 1923 roku w Kwilczu pod Poznaniem. W okresie powojennym studiował malarstwo i litografię w krakowskiej ASP, którą ukończył w 1951 roku. W pierwszej połowie lat 50. tworzył rysunki satyryczne i pracował jako litograf. Po przeprowadzce do Warszawy w 1954 roku zajął się projektowaniem plakatów filmowych. Wraz z innym twórcą plakatów, Janem Lenicą, zrealizował kilka filmów animowanych. W 1959 roku wyjechał do Paryża, gdzie podjął pracę przy produkcji krótkich form filmowych i reklam w studiu Les Cinéastes Associés. Jego pierwszym filmem pełnometrażowym z udziałem aktorów był obraz Goto – wyspa miłości z 1968 roku. W 1971 roku nakręcił Blankę, adaptację Mazepy Juliusza Słowackiego. W latach 70. zrealizował także Niemoralne opowieści i Bestię – oba filmy zostały entuzjastycznie przyjęte przez krytyków i publiczność. W międzyczasie odwiedził Polskę, gdzie wyreżyserował adaptację Dziejów grzechu Stefana Żeromskiego. W okresie późniejszym pracował jako reżyser filmów pełnometrażowych we Francji i Włoszech. Spod jego ręki wyszło również kilka etiud dokumentalnych przedstawiających ludzi ze świata kultury. Stworzył także eksperymentalną wizję swojego przybranego miasta, czyli Paryża. W 1984 roku powrócił do animacji, realizując film Piekielne scherzo. W 1992 roku opublikował zbiór opowiadań pod tytułem Anatomia diabła. Zmarł w Le Port Marly 3 lutego 2006 roku.

Filmografia

1946 Sierpień (short)

1949 Magik / The Magician (short)

1949 Głowa / The Head (short)

1950 Tłum / The Crowd (short)

1954 Photographies vivantes (doc., short)

1954 Atelier de Fernand Léger (doc., short)

1955 Jesień / Autumn (short)

1955 Le modeste photographe (short)

1957 Był sobie raz… / Once Upon a Time (co-dir., anim., short)

1957 Nagrodzone uczucie / Rewarded Feeling (co-dir., anim., short)

1957 Strip-tease / Strip-Tease (co-dir., anim., short)

1957 Sztandar Młodych / Banner of Youth (co-dir., anim., short)

1958 Dom / House (co-dir., anim., short)

1958 Szkoła / The School (anim., short)

1959 Astronauci / Les astronautes / The Astronauts (co-dir., anim., short)

1959 La foule (TV, anim., short)

1959 Terra incognita (anim., short)

1959 Le magicien / The Magician (TV, anim., short)

1959 La tête / The Head (TV, anim., short)

1959 Les stroboscopes: magasins du XIX siècle / Stroboscopes: 18th Century Stores (TV, anim., short)

1960 L’écriture / Writing (TV, anim., short)

1961 La boîte à musique / The Music Box (TV, anim., short)

1961 Les bibliothèques / Libraries (TV, anim., short)

1961 Les écoles / Schools (TV, anim., short)

1962 Koncert pana i pani Kabal / Le concert de M. et Mme. Kabal / The Concert of Mr. and Mrs. Kabal (anim., short)

1962 La fille sage / A Well-Behaved Girl (TV, anim., short)

1963 Encyklopedia babuni w 13 tomach / L’encyclopédie de grand-maman en 13 volumes / Grandma’s Encyclopaedia (anim., short)

1963 Gancia (TV, anim., short)

1963 Holy Smoke (TV, anim., short)

1963 Renesans / Renaissance (anim., short)

1964 Le musée / The Museum(TV, anim., short)

1964 Zabawy aniołów / Les jeux des anges / The Game of the Angels (anim., short)

1965 Słownik Joachima / Le dictionnaire de Joachim / Joachim’s Dictionary (anim., short)

1966 Paluszek / Le petit poucet (TV, anim., short)

1966 Rozalia / Rosalie (short)

1967 Dyptyk / Diptyque / Diptych (short)

1967 Gawot / Gavotte (short)

1967 Teatr pana i pani Kabal / Théâtre de Monsieur et Madame Kabal / Mr. and Mrs. Kabal’s Theatre

1968 Goto – wyspa miłości / Goto, l’île d’amour / Goto, Island of Love

1969 Fonograf / Le phonographe / The Phonograph (anim., short)

1971 Blanka / Blanche

1973 Wyjątkowa kolekcja / Une collection particulière / A Particular Collection (doc., short)

1974 Opowieści niemoralne / Contes immoraux / Immoral Tales

1975 Ślimak z Wenus / Escargot de Vénus / Venus on the Half-Shell (doc., short)

1975 Bestia / La bête / The Beast

1975 Dzieje grzechu / The Story of Sin

1976 Margines / La marge / The Margin

1977 Za murami klasztoru / Interno di un couvento / Behind Convent Walls

1977 List z Paryża / Brief von Paris / Letter from Paris (doc., short)

1977 Miłość, potwór wszechczasów / L'Amour monstre de tous les temps / The Greatest Love of All Times (doc., short)

1979 L’Armoire (segment in Collections privées / Private Collections)

1979 Heroiny zła / Les héroïnes du mal / Immoral Women

1980 Lulu

1981 Hayaahi (short)

1981 Hyper-Auto-Erotic (short)

1982 Dziwny przypadek doktora Jekylla i Miss Osbourne / Le cas étrange du dr Jekyll et Miss Osbourne / The Blood of Dr. Jekyll

1983 Ars amandi

1984 Piekielne scherzo / Scherzo infernal / Scherzo Infernal (anim., short)

1986 Le lotus d’or (episode of TV series Série rose, short)

1987 Emmanuelle V

1988 Ceremonie miłości / Cérémonie d’amour / Rites of Love

1990 Almanach des adresses des demoiselles de Paris (episode of TV series Série rose, short)

1990 Un traitement mérité (episode of TV series Série rose, short)

1991 L’experte Halima (episode of TV series Série rose, short)

Twórcy

reżyseria Walerian Borowczyk
scenariusz Walerian Borowczyk, based on the play by Juliusz Słowacki
zdjęcia Guy Durban
montaż Walerian Borowczyk, Charles Bretoneiche
muzyka Christian Boissonnade, Annie Challan, Agnès Faucheux, Maurice-Pierre Gourrier
obsada Ligia Branice, Michel Simon, Georges Wilson, Jacques Perrin, Lawrence Trimble
producent Philippe d’Argila, Dominique Duvergé
produkcja Télépresse Films, Abel & Charton
właściciel praw Ligia Borowczyk, Dominique Segretin
język francuski