Samotna żona
Film uznawany za jeden z najwybitniejszych w karierze Satyajita Raya. W tej opowieści, opartej na noweli bengalskiego klasyka Rabindranatha Tagorego, reżyser powraca do motywu rozdziału świata kobiet i mężczyzn, tym razem w środowisku bogatszych warstw indyjskiego społeczeństwa pod koniec XIX wieku. Charu, młoda żona wydawcy lokalnego pisma politycznego, całe dnie spędza w domu, opuszczona przez wiecznie zajętego starszego mężczyznę. Fascynuje ją literatura, ma aspiracje pisarskie, ale te nieśmiało rozkwitają dopiero wtedy, gdy w domostwie pojawia się Amal, brat męża. Początkowe porozumienie artystycznych dusz zamienia się w niebezpieczną bliskość. Charu musi w tym układzie odnaleźć miejsce dla siebie i własnych dążeń. Film Raya, niezwykle oszczędny w słowach, opiera się na zniuansowanej wizualności. Skłębione i intensywne znaczenia emocjonalne ujawniają się w ruchach i gestach postaci, w ich spojrzeniach, w subtelnych trajektoriach kamery. To przykład zarazem mistrzowstwa i subtelności w opanowaniu formy filmowej.
nagrody
- Indyjskie Nagrody Filmowe 1965 – najlepszy film
- MFF w Berlinie 1965 – Nagroda OCIC, Srebrny Niedźwiedź - najlepszy reżyser
- Nagroda Bengalskich Dziennikarzy 1965 – najlepszy reżyser, najlepszy scenariusz, najlepsza muzyka, najlepszy aktor
Satyajit Ray
Jeden z najważniejszych i najwybitniejszych twórców kina indyjskiego, które właśnie dzięki niemu zaistniało w świadomości zachodnich widzów. Urodzony w Kalkucie w 1921 roku w artystycznej bengalskiej rodzinie, najpierw pracował w reklamie oraz jako ilustrator książek. W 1947 roku reaktywował Calcutta Film Society. Trzy lata później, podczas podróży po Europie, miał okazję zobaczyć klasykę światowego kina, co w ogromnym stopniu wpłynęło na jego filmową wrażliwość. Jego pierwszy film z 1955 roku Droga do miasta okazał się sensacją festiwalu w Cannes – debiut był częścią tzw. trylogii Apu, która zalicza się do największych osiągnięć reżysera. Zrealizował ponad 30 filmów, fabularnych i dokumentalnych. Wśród najważniejszych motywów jego twórczości jest wnikliwa obserwacja społeczna, namysł nad przemianami kulturowymi Indii, etyczny wymiar relacji międzyludzkich i życiowych wyborów, trwałych i nietrwałych wartości. Subtelny stylista skupiony na wizualnym szczególe, niestrudzony badacz natury i psychologii człowieka. Zmarł w Kalkucie w 1992 roku.
Wybrana filmografia
1955 Droga do miasta / Pather Panchali / Pather Panchali
1956 Nieugięty / Aparajito / The Unvanquished
1958 Salon muzyczny / Jalsaghar / The Music Room
1959 Świat Apu / Apu Sansar / The World of Apu
1960 Bogini / Devi / Goddess
1961 Trzy córki / Teen Kanya / Three Daughters
1962 Kanczendzanga / Kanchanjungha / Kanchanjungha
1963 Wielkie miasto / Mahanagar / The Big City
1966 Idol / Nayak / The Hero
1969 Dni i noce w lesie / Aranyer Din Ratri / Days and Nights in the Forest
1970 Przeciwnik / Pratidwandi / The Adversary
1971 Towarzystwo z ograniczoną odpowiedzialnością / Seemabaddha / Company Limited
1975 Pośrednik / Jana Aranya / The Middleman