English

Idol

Satyajit Ray
The Hero / Nayak
Indie 1966 / 116’
Tchórz Dni i noce w lesie

Wielki gwiazdor bengalskiego kina Arindam Mukherjee (grany przez niezwykle popularnego Uttama Kumara) wybiera się w podróż koleją z Kalkuty do Nowego Delhi, gdzie ma odebrać prestiżową nagrodę. Tego ranka dowiedział się, że jego nowy film najprawdopodobniej będzie klapą, a poranne gazety rozpisują się na temat pijackiej bijatyki, w jaką się wdał w nocnym klubie. W pociągu poznaje Aditi, ambitną dziennikarkę, która – choć gardzi popularnym kinem – próbuje nakłonić go do zwierzeń, by potem sprzedać je w swoim piśmie. Arindam w końcu porzuca gwiazdorską pozę, a Aditi rezygnuje z podstępu – ich rozmowa niejako zmusza aktora do rozliczenia się z własnymi wyborami etycznymi. Wtłaczając akcję w zamkniętą, ciasną przestrzeń wagonu i nasycając ją napięciami między skazanymi na siebie współpasażerami, Ray metaforyzuje podróż przez kraj jako wewnętrzną wędrówkę bohatera. Przemykające za oknem pejzaże, zupełnie pozbawione malowniczości, stają się surowym tłem dla gorzkich refleksji gwiazdy kina.

Karolina Kosińska

nagrody

  • Indyjskie Nagrody Filmowe 1967 – Nagroda Srebrnego Lotosu
  • MFF w Berlinie 1966 – Specjalne Wyróżnienie, Nagroda UNICRIT
  • Nagroda Bengalskich Dziennikarzy 1967 – najlepszy film indyjski, najlepszy reżyser, najlepszy scenariusz, najlepszy aktor

Satyajit Ray

Jeden z najważniejszych i najwybitniejszych twórców kina indyjskiego, które właśnie dzięki niemu zaistniało w świadomości zachodnich widzów. Urodzony w Kalkucie w 1921 roku w artystycznej bengalskiej rodzinie, najpierw pracował w reklamie oraz jako ilustrator książek. W 1947 roku reaktywował Calcutta Film Society. Trzy lata później, podczas podróży po Europie, miał okazję zobaczyć klasykę światowego kina, co w ogromnym stopniu wpłynęło na jego filmową wrażliwość. Jego pierwszy film z 1955 roku Droga do miasta okazał się sensacją festiwalu w Cannes – debiut był częścią tzw. trylogii Apu, która zalicza się do największych osiągnięć reżysera. Zrealizował ponad 30 filmów, fabularnych i dokumentalnych. Wśród najważniejszych motywów jego twórczości jest wnikliwa obserwacja społeczna, namysł nad przemianami kulturowymi Indii, etyczny wymiar relacji międzyludzkich i życiowych wyborów, trwałych i nietrwałych wartości. Subtelny stylista skupiony na wizualnym szczególe, niestrudzony badacz natury i psychologii człowieka. Zmarł w Kalkucie w 1992 roku. 

Wybrana filmografia

1955 Droga do miasta / Pather Panchali / Pather Panchali

1956 Nieugięty / Aparajito / The Unvanquished

1958 Salon muzyczny / Jalsaghar / The Music Room

1959 Świat Apu / Apu Sansar / The World of Apu

1960 Bogini / Devi / Goddess

1961 Trzy córki / Teen Kanya / Three Daughters

1962 Kanczendzanga / Kanchanjungha / Kanchanjungha

1963 Wielkie miasto / Mahanagar / The Big City

1966 Idol / Nayak / The Hero

1969  Dni i noce w lesie / Aranyer Din Ratri  / Days and Nights in the Forest

1970 Przeciwnik / Pratidwandi / The Adversary

1971 Towarzystwo z ograniczoną odpowiedzialnością / Seemabaddha / Company Limited

1975 Pośrednik / Jana Aranya / The Middleman

Twórcy

reżyseria Satyajit Ray
scenariusz Satyajit Ray
zdjęcia Subrata Mitra
montaż Dulal Dutta, Satyajit Ray
muzyka Satyajit Ray
obsada Uttam Kumar, Sharmila Tagore, Bireswar Sen
producent R. D. Bansal, Sharankumari Bansal
produkcja R. D. Banshal & Co.
właściciel praw RDB Entertainments
język bengalski, angielski
barwa cz.-b.