Gdynia na Horyzoncie

Docent Jan jest zadowolonym ze swojej kariery naukowej biologiem, który mimo towarzyskiej ogłady nie ma w życiu nikogo bliskiego. Przypadkowa znajomość z sąsiadką imieniem Anna otwiera przed nim możliwość nawiązania intymnej relacji z drugim człowiekiem, ale niezdarny flirt dwojga intelektualistów wydaje się z góry skazany na niepowodzenie… Telewizyjne arcydzieło Krzysztofa Zanussiego jest czarno-białą miniaturą skupioną na ludzkich zachowaniach, lękach i aspiracjach, której siła nie słabnie mimo upływu lat. Kontrolowana improwizacja aktorów, obecna w wielu scenach, nadaje całości charakter niebywale autentyczny, jednocześnie uświadamiając widzowi ogrom samotności, z którym mierzą się bohaterowie. Jeden z najbardziej niezwykłych filmów polskiego kina, wciąż nie dość często oglądany, wydaje się duchowym krewniakiem twórczości Mike’a Leigh, która została zapoczątkowana w tym samym 1971 roku.

Michał Oleszczyk

Sylvia jest szeregową pracownicą biurową około trzydziestki. Jej życie obraca się wokół codziennej, mało satysfakcjonującej pracy i opieki nad upośledzoną umysłowo siostrą. W pewnym momencie w codzienność kobiety wkracza dwóch mężczyzn: niepoukładany włóczęga i spięty, nadmiernie kontrolujący uczucia nauczyciel. Film jest obserwacją tej relacji oraz starań Sylvii, by odmienić swoją szarą egzystencję. Kinowy debiut pełnometrażowy Mike’a Leigh ujawnia w pełni jego obserwacyjny talent i umiejętność do niekonwencjonalnej pracy z aktorami. Scenariusz filmu był zaledwie szkicem, a sytuacje i dialogi zostały wypracowane przez aktorów i reżysera w ciągu długich, parateatralnych prób. Efekt jest porażająco autentyczny: miłośnicy Mike’a Leigh odnajdą tu zalążki tematów, które przewijać się będą przez całą jego twórczość, m.in. dziwaczność codziennych zachowań, głód miłości, nieumiejętność szczęśliwego życia i klasowa struktura brytyjskiego społeczeństwa.

Michał Oleszczyk