Walerian Borowczyk ("Kino" 4/1975): "Erotyka, seks to przecież jedna z najbardziej moralnych stron życia. Erotyka nie zabija, nie unicestwia, nie nakłania do zła, nie prowadzi do popełnienia przestępstwa. Wręcz przeciwnie: łagodzi obyczaje, przynosi radość, daje spełnienie, sprawia bezinteresowną przyjemność."
Artysta plastyk, scenarzysta, scenograf, reżyser filmów animowanych i fabularnych, pisarz. Urodził się w 1923 w Kwilczu k. Poznania,zmarł w Paryżu w 2006 roku. Od 1959 mieszkał we Francji. Studiował malarstwo i grafikę w krakowskiej ASP. W czasie studiów realizował amatorskie krótkie filmy animowane i fabularne. Projektował plakaty dla teatrów i filmów. Od 1950 publikował rysunki satyryczne w "Szpilkach", a potem w "Nowej Kulturze" i "Życiu Literackim". W 1956 nawiązał współpracę z Janem Lenicą. W 1957 zrealizowali wspólnie film animowany Był sobie raz, który przyniósł im międzynarodowy rozgłos.
"Genialność Lenicy z Borowczykiem objawiła się nie w nowatorstwie technicznym, wynalazczości - pisał Marcin Giżycki - tylko, przeciwnie, w swoiście nonszalanckim podejściu do istniejących technik i konwencji. (...) Ich filmy nie kryły prostoty używanych środków, niczego nie maskowały, posługiwały się uproszczonym do maksimum ruchem i montażem. Ot, kilka kolorowych papierków, starych fotografii, przedmiotów z lamusa, fragmentów znalezionych rycin."
W 1959, po zrealizowaniu kilku następnych filmów, w tym jednego samodzielnie (Szkoła), Borowczyk wyjechał na stałe za granicę - do Paryża, gdzie realizował filmy animowane - krótko- i pełnometrażowe oraz fabularne krótkometrażowe, od 1969 - prawie wyłącznie pełnometrażowe filmy fabularne.
Walerian Borowczyk uprawiał wiele gatunków sztuki; obok filmu animowanego, czy często uznawanych przez krytykę za arcydzieła krótkometrażowych filmów fabularnych i interesujących filmów pełnometrażowych, wybijał się jako jeden z głównych autorów polskiej szkoły plakatu, a przede wszystkim artystycznego kina erotycznego (m.in. Opowieści niemoralne, Bestia). Autor rysunków satyrycznych, rzeźb, scenografii filmowej. Pokazywał swe prace na wystawach w kraju i za granicą. Otrzymał wiele nagród za twórczość plastyczną. Jest też autorem wydanych w 1992 we Francji, a rok później w Polsce opowiadań Anatomia diabła oraz napisanych po francusku wspomnień Moje polskie lata (2002).
Wybrana filmografia:
1946 Sierpień (anim.)
1955 Jesień (kr.m.)
1957 Strip-tease (z Janem Lenicą, anim.)
1957 Był sobie raz (z Janem Lenicą, anim.)
1958 Dom (z Janem Lenicą)
1958 Szkoła (kr.m.)
1959 Les astronautes / Astronauci (reż. z Chrisem Markerem, kr.m.)
1963 Renaissance / Renesans (anim.)
1964 Les jeux des anges / Zabawy aniołów (anim.)
1965 Le dictionnaire de Joachim / Słownik Joachima (anim.)
1966 Rosalie / Rozalia (kr.m.)
1968 Goto L'ile d'amour / Goto, wyspa miłości
1971 Blanche
1974 Contes immoraux / Opowieści niemoralne
1975 Dzieje grzechu / Story of a Sin
1975 La bete / Bestia
1977 Interno di un convento / Za murami klasztoru
1982 Docteur Jeckyll et les femmes / Dr Jekyll i kobiety
1983 Ovide: L'art d'aimer / Owidiusz: Sztuka kochania
1986 Emmanuelle V
1988 Ceremonie d'amour / Ceremonie miłości
(na podstawie: culture.pl)
Retrospektywa powstała we współpracy z Narodowym Instytutem Audiowizualnym.
www.nina.gov.pl/ninateka
