English

Dziwny teatr Edogawy Rampo: Podglądacz z poddasza

Noboru Tanaka
Watcher in the Attic / Edogawa Rampo ryôki-kan: Yaneura no sanpôsha
Japonia 1976 / 76’

Film na podstawie opowiadania japońskiego mistrza makabry, Edogawy Rampo, którego fikcja inspirowana twórczością Edgara Allana Poe została odrzucona przez intelektualistów w latach 20. XX wieku jako ero-guro-nansensu (groteskowy erotyczny nonsens). Okazała seria roman poruno Tanaki odzwierciedla okres, w którym autor pracował w chaotycznym zamęcie kolorów i mediów, co tu stanowi nowatorskie (i niełatwe) zderzenie tradycyjnej Japonii i modernistycznego, dekadenckiego Zachodu (w filmie wyraźnie określonego jako Europa), dosłownie kończące się kataklizmem.

Pensjonat w Tokio w latach 20. XX wieku. Gospodarz-podglądacz chodzi po poddaszu, przyglądając się dziwnym spotkaniom natury seksualnej, które mają miejsce pod dachem pensjonatu, a dzieją się pomiędzy postaciami tak barwnymi, jak krnąbrny katolicki ksiądz, nimfomański błazen, elegancka, choć mordercza Lady Minako (wspaniały występ największej gwiazdki wytwórni Nikkatsu tego okresu, Junko Miyashity), czy ogłupiały szofer, który konstruuje krzesło z ukrytym wnętrzem na tyle dużym, żeby mógł się tam zmieścić – oczywiście, po to, by być bliżej obiektu swego nienormalnego pożądania, kiedy ów siedzi na meblu… Ten ostatni epizod został zapożyczony z innej historii Rampo, Ludzkie krzesło (Ningen isu).

Jasper Sharp

Noboru Tanaka

Urodził się w 1937 roku. Studiował literaturę francuską na Uniwersytecie Meiji w Tokio. W 1961 roku pracował na planie Straży przybocznej Akiry Kurosawy. W tym samym czasie zaczął pracę w wytwórni Nikkatsu jako asystent reżyserów takich jak Shôhei Imamura czy Seijun Suzuki. Tanaka zrealizował ponad 20 filmów dla studia Nikkatsu po swoim debiucie w 1972 roku, filmie Krople z płatka (Kaben no shizuku), w tym m.in. Kobietę z nocnego pociągu (Yogisha no onna, 1972), Rodzinę Lewd: Lis i szop (Kôshoku kazoku: Kitsune to tanuki, 1972) oraz Wróżkę północy (Mayonaka no yôsei, 1973). Jego Kobieta zwana Sada Abe (Jitsuroku Abe Sada, 1975) opowiada o prawdziwej postaci – gejszy, która z zazdrości (i miłości) udusiła swego kochanka i ucięła mu genitalia. Historia Abe długo poruszała wyobraźnię Japończyków (i nie tylko), jej osobie poświęcony został też słynny film Nagisa Ôshima Imperium zmysłów (Ai no korida, 1976). W 1983 roku Tanaka nakręcił popularny dramat Wioska przeznaczenia (Ushimitsu no Mura). Zmarł z powodu tętniaka mózgu w 2006 roku.

Wybrana filmografia

1974 Maruhi: Shikijô mesu ichiba / Confidential Report: Sex Market

1975 Jitsuroku Abe Sada / A Woman Called Abe Sada

1976 Dziwny teatr Edogawy Rampo: Podglądacz z poddasza / Edogawa Rampo ryôki-kan: Yaneura no sanpôsha / Watcher in the Attic

1977 Hakkinbon ‘Bijin Ranbu’ yori: Semeru! / Torture!

1979 Tenshi no harawata: Nami / Angel Guts: Nami

1983 Ushimitsu no mura / Village of Doom

Opracowanie: Jasper Sharp

Twórcy

reżyseria Noboru Tanaka
scenariusz Akio Ido, based on a short story by Edogawa Rampo
zdjęcia Katsu Mori
montaż Osamu Inoue
muzyka Jirô Sarashina
obsada Junko Miyashita, Renji Ishibashi, Toshihiko Oda, Tokuko Watanabe, Aoi Nakajima
producent Yoshihiro Yûki
produkcja Nikkatsu
właściciel praw Nikkatsu Corporation
źródło kopii Japan Foundation
język japoński