Równoległe Kino Rosji

Polskie premiery? Nowe kino rosyjskie? Po co robić taki program na Nowych Horyzontach, skoro filmy ze Wschodu regularnie goszczą na innych festiwalach, a od kilku lat istnieje ogólnopolska objazdowa impreza im tylko poświęcona? Przecież wszyscy znamy nowe kino rosyjskie: Szachnazarow, Bałabanow, Uczitiel, Łungin, Zwiagincew – każdy wymieni te i inne nazwiska. Ale nazwisk tych nie znajdzie w programie wrocławskiego przeglądu, nad którym pracuję w konsultacji z Jewgienijem Gusiatinskim (Rotterdam), Borysem Nielepo (Locarno) i Eleną Tworkowską (Sputnik). Nowe Horyzonty pokażą podziemne i radykalne filmy na pograniczu niezależnej muzyki, artystycznych kolektywów, wideo artu i performansu; filmy, powstające poza państwowym systemem i ostro rozliczające się ze współczesnością i historią.

W centrum przeglądu będą stały produkcje multimedialnych grup, których w Rosji nigdy nie brakowało. W latach 80. powstał NOM (oficjalnie Nieformalny Związek Młodzieży, alternatywnie Niscy Odrażający Mężczyźni), który w ostatniej dekadzie nakręcił jedyne w swoim rodzaju musicale z elementami horroru (Pasieka) i science fiction (Zwiednyj Wors). Równie zasłużony jest twórca nekrorealizmu, Jewgienij Jufit, który eksploruje tajne archiwa ZSRR w wysmakowanej formie (Bipedalizm). W latach 90. zawiązała się grupa Alibaster, specjalizująca się w możliwie niskobudżetowych produkcjach gore / sf (Kałabacha, Jatinsotests) i Prowmyza poszukująca na gruncie wideo artu (Wieczność). Dekadę później zaczęli działać Swoi2000, a wśród nich Siergiej Łoban współpracujący z legendą sowieckiego undergroundu, muzykiem i aktorem Piotrem Mamonowem (Pył, Mamon-Loban, Chapiteau Show). Z najnowszych, niepokazywanych w Polsce filmów, w programie znajdą się m.in. Ostatnia bajka Rity, oniryczna opowieść kultowej aktorki Renaty Litwinowej z muzyką Zemfiry oraz eksperymentalny projekt dokumentalny online Rzeczywistość koordynowany przez Pawła Kostomatowa, Aleksandra Rastorgujewa i Aleksieja Piwarowa.

Jan Topolski, kurator sekcji