Roman Gutek: Filmy dobre, mądre i wzruszające
W programie tegorocznej edycji naszego festiwalu zostanie pokazanych ponad 200 filmów pełnometrażowych, wiele po raz pierwszy w Polsce. Nowe Horyzonty słyną z prezentacji filmów bezkompromisowych, ale w programie umieszczamy także wiele takich, które zadowolą widzów niekoniecznie będących zagorzałymi filmowymi maniakami.
Wybieramy dla Państwa bardzo dobre, mądre i wzruszające filmy, które mówią o kondycji człowieka, o ważnych i skomplikowanych sprawach współczesnego świata, są adaptacjami świetnej literatury, pokazują odległe i mało znane kultury. Zdaję sobie sprawę, że można się pogubić w gąszczu nieznanych tytułów, więc zwracam dzisiaj uwagę na kilka, które należy zobaczyć koniecznie.
Miłość
Festiwal otworzy (19 lipca) pokaz nagrodzonej kilka tygodni temu Złotą Palmą w Cannes Miłości Michaela Hanekego. Ten z pozoru prosty i do granic możliwości kameralny film jest zaskakująco czuły jak na Henekego, który do tej pory robił zimne i wykalkulowane filmy. Para ponad 80-letnich aktorów: Jean-Louis Trintignant i Emmanuelle Riva stworzyła świetne role.
Film dotyka problemów powszechnych, ale wypieranych przez współczesną kulturę: starości, choroby, umierania. Jego oglądanie jest niezwykle mocnym, czystym przeżyciem, jakiego rzadko doznajemy w kinie. W czasie seansu przywołujemy własne doświadczenia z najbliższymi, którzy chorowali i umierali. Więcej już nie można oczekiwać od kina. Na tym polega wielkość filmu Hanekego.
Bestie z południowych krain
Z kolei Bestie z południowych krain Behna Zeitlina, które są drugim filmem otwarcia, zostały okrzyknięte najlepszym amerykańskim debiutem ostatniej dekady i okazały się sensacją tegorocznego festiwalu Sundance, gdzie otrzymały nagrodę za najlepszy film. Były również pokazywane w Cannes, gdzie nagrodzono je za najlepszy debiut, a publiczność zgotowała twórcom owację na stojąco.
Film jest połączeniem realistycznej opowieści, kina fantasy i baśni. Akcja dzieje się na dalekiej prowincji zalanej przez powódź o apokaliptycznych rozmiarach. Grupa ocalonych zamieszkuje skrawki suchego lądu i szykuje się do walki z bestiami, które pod wpływem kataklizmu przebudziły się z tysiącletniego snu. Główną bohaterką jest mała dziewczynka, mająca wyjątkowy kontakt ze światem natury. Swój dar przetrwania i niezwykłą mądrość przeciwstawi nadciągającemu niebezpieczeństwu.
W drodze
Filmem zamykającym festiwal (29 lipca) będzie W drodze - adaptacja powieści Jacka Kerouaca pod tym samym tytułem. Książka Kerouaca z 1951 r. jest obrazem Ameryki lat 50. i miała niegdyś status kultowej. Długo czekała na sfilmowanie.
Francis Ford Coppola, który zakupił do niej prawa, powierzył jej adaptację Walterowi Sallesowi, reżyserowi Dzienników motocyklowych. Film W drodze, opowiadający o wspólnej podróży przez Amerykę zaprzyjaźnionych dwudziestolatków, jest przywołaniem idealistycznych wolnościowych poszukiwań sprzed ponad 50 lat.
Za wzgórzami
Wydarzeniem naszego festiwalu będą z pewnością pokazy nowego filmu rumuńskiego reżysera Christiana Mungiu, laureata Złotej Palmy sprzed kilku lat za 4 miesiące, 3 tygodnie i 2 dni. Za wzgórzami zostało w tym roku w Cannes narodzone za scenariusz oraz grę aktorską - nagrodę otrzymały dwie główne aktorki. Wyróżnienia te są potwierdzeniem talentu Mungiu.
Jego nowy film rozgrywa się współcześnie w rumuńskim klasztorze prawosławnym. Oglądamy dwie przyjaciółki, wychowanki domu dziecka: jedna jest zakonnicą w klasztorze, druga przyjeżdża z Niemiec, aby przyjaciółkę, którą kocha, z klasztoru wydostać. Kiedy przełożony zakonnic odmawia jednak wyjazdu swojej podopiecznej, przyjezdna dziewczyna zaczyna z nim walkę o przyjaciółkę, staje się jakby konkurentką Pana Boga. Zakonnice odprawiają egzorcyzmy, dochodzi do tragedii.
Film Mungiu nie jest, jakby to wynikało z powyższego pobieżnego opisu, łatwą krytyką religii. Jest utworem uniwersalnym, stawiającym pytania dotyczące wiary, która ma wyzwalać, a czasami krępuje.
Raj: miłość
Ulrich Seidl, austriacki reżyser, twórca wielu dokumentów oraz znanych głośnych filmów fabularnych: Upały oraz Import/Export, będzie bohaterem jednej z festiwalowych retrospektyw. Jego najnowszy film, będący pierwszą częścią trylogii, Raj: miłość jest opowieścią dziejącą się na wczasach w Kenii, które są tak naprawdę zorganizowaną formą seksturystyki dla starszych, samotnych kobiet z Europy. Historia przeradza się w okrutną satyrę o złudnym szczęściu.
Wspomniałem tu tylko o kilku spośród wielu interesujących filmów, które będzie można zobaczyć za kilkanaście dni we Wrocławiu. Na stronie internetowej festiwalu jest już kalendarz pokazów, a sprzedaż biletów on-line rozpoczyna się w najbliższy piątek. Decyzji o zakupie radzę raczej nie odkładać na później.
Będę szczęśliwy, jeśli wielu wrocławian weźmie udział w naszym festiwalu.
Roman Gutek