14,90 zł lub taniej w pakiecie

Persona

reż. Ingmar Bergman
Szwecja 1966 / 80’, polskie napisy
polskie napisy

Pomysł Persony zrodził się na gruzach nie zrealizowanych nigdy Ludożerców – zamierzonej opowieści o rozterkach współczesnych artystów, o sztuce karmiącej się ludzkim cierpieniem. Pewnego dnia Bibi Andersson – stała aktorka Bergmana - przedstawiła mu w Sztokholmie Norweżkę Liv Ullmann (która została potem towarzyszką życia reżysera i najważniejszą „twarzą” jego filmów). Bergman był zafascynowany podobieństwem obu aktorek i postanowił nakręcić, jako to sam ujął, „kameralny utwór na dwa instrumenty”.

Bergman powierzył Ullmann rolę Elisabeth, aktorki, która nagle w trakcie przedstawienia przestaje mówić i rezygnuje z występu. Lekarka przeprowadza szczegółowe badania, z których wynika, że milczenie aktorki nie jest konsekwencją żadnej choroby, a świadomego wyboru. Zaleca jej długi odpoczynek i absolutny spokój. W ustronnej willi nad morzem opiekuje się nią Alma, która podziwia aktorkę i dokłada wszelkich sił, by skłonić ją do mówienia. Odsłania przed nią intymne szczegóły swego życia, powierza jej swoje lęki i urazy, upodabnia się do ubóstwianej Elisabeth, niemal przejmując jej tożsamość. Jednak pozór bliskości znika, gdy pielęgniarka znajduje przypadkowo list, w którym Elisabeth ją obmawia.

Bergman, jakby podporządkowując warsztat wymowie Persony, zrezygnował z iluzji realizmu. Stosując znaczące przerywniki – ujęcie lampy projektora, pojawienie się perforacji taśmy filmowej czy autocytatów - wciąż przypominał widzom, że to nie życie, lecz sztuka. Mimo to stworzył nie tylko przejmującą medytację artysty nad sensem i zależnościami twórczości, ale też nad ludzkim lękiem, rozczarowaniem i samotnością. Sam po latach ocenił ten film jako jeden z najważniejszych w swojej filmografii: Dziś czuję, że w Personie – a później w Szeptach i krzykach - posunąłem się tak daleko, jak tylko mogłem. W poczuciu wolności dotknąłem bezsłownych tajemnic, które jedynie kino potrafi unieść.

Twórcy

reżyseria Ingmar Bergman
scenariusz Ingmar Bergman
zdjęcia Sven Nykvist
montaż Ulla Ryghe
muzyka Lars Johan Werle
obsada Bibi Andersson, Liv Ullmann, Margaretha Krook, Gunnar Björnstrand
producent Ingmar Bergman
produkcja AB Svensk Filmindustri
polski dystrybutor Gutek Film
język szwedzki
barwa cz.-b.

Persona

Ingmar Bergman

Twoja ocena 0/5