Do wioski na wybrzeżu Atlantyku wraca Firmino (Antonio Pitanga). Kilka lat wcześniej wyjechał do miasta, teraz szpanuje drogim garniturem i rzekomym bogactwem, namawiając swoich pobratymców, by tak jak on porzucili znój pracy rybaka. Zwłaszcza że korzyść czerpie z niej przede wszystkim biały pracodawca, który czarnym pracownikom odmawia jakichkolwiek przywilejów czy nawet wymiany porwanych sieci. Z czasem konflikt Firmina z mieszkańcami wioski przybiera na sile. Zrealizowany w 1962 roku Szkwał odczytywano jako kontrę dla Czarnego Orfeusza Marcela Camusa: zamiast naznaczonego kolonialną wyższością pseudoromantyzmu, oferował radykalny przekaz polityczny i społeczny. Bliski dokumentowi portret czarnych Brazylijczyków i ich kultury (olbrzymią rolę odgrywają tu samba i capoeira) splatał mistycyzm religii candomblé z naturalizmem zdjęć i aktorstwa nieprofesjonalnych wykonawców. A jednak Glauber Rocha nie uważał tego filmu za własne dzieło. Zrobiłem go niemal przez przypadek. Pracę zaczął inny reżyser, Luiz Paulino do Stantos, ale po wypadku podczas zdjęć ja musiałem go dokończyć – mówił w wywiadzie dla francuskiego magazynu „Positif”. Przypadek czy nie – Szkwał dał początek karierze jednego z wielkich mistrzów światowego kina. 

Jakub Demiańczuk

Po projekcji filmu w piątek, 18 lipca o godz. 16:00 w sali KNH2 odbędzie się DKF Pełna Sala.