Lotna
Dowódca szwadronu ułanów otrzymuje od umierającego właściciela ziemskiego piękną klacz- tytułową Lotną. Odtąd losy konia nierozerwalnie będą związane z odziałem kawalerzystów, który, wraz z upadkiem kampanii wrześniowej w 1939 roku, również ulega rozpadowi. Biała klacz staje się dla żołnierzy obiektem pożądania. Każdy z nich pragnie choć raz "na takim koniu iść do szarży", nie zważając na to, że jasne umaszczenie konia zwraca uwagę wroga i niesie pewną śmierć. Pierwszy ginie rotmistrz, później podchorąży. W końcu klacz trafia w ręce porucznika Wodnickiego, jednak zazdrosny wachmistrz uprowadza konia. Lotna łamie nogę i żołnierze muszą unicestwić źródło własnych pragnień.
Na pierwszy plan niewątpliwie wysuwa się warstwa estetyczna dzieła Wajdy, której niejednokrotnie zarzucano kiczowatość. Po wejściu filmu na ekrany niemal wszystkie recenzje były druzgocące. Z drugiej jednak strony nadmierna estetyzacja stanowi o sile tego "nieudanego arcydzieła". Żaden chyba film w historii polskiego kina nie doczekał się tak wielu różnorodnych interpretacji, od obrazu ginącego świata pewnych wartości, po analizę męskich spojrzeń i kawalerzystów jako symbolu narcystycznego zachwytu.
Beata Cyganek
Andrzej Wajda, reżyser filmowy i teatralny, scenarzysta i scenograf, urodził się w 1926 r. Studiował malarstwo na ASP w Krakowie (1946-50), następnie reżyserię w PWSF w Łodzi. Andrzej Wajda jest jednym z najwybitniejszych i najpopularniejszych polskich reżyserów a zarazem współtwórcą polskiej szkoły filmowej. Pierwsze kroki w zawodzie stawiał u boku Aleksandra Forda przy filmie Piątka z ulicy Barskiej. Debiutował filmem Pokolenie, opowieścią o losach młodzieży z warszawskich przedmieść podczas okupacji hitlerowskiej. Wajda jest reżyserem niezwykle płodnym i wszechstronnym. Zrealizował filmy psychologiczne, historyczne, polityczne, adaptacje dzieł literaturackich. W każdym z tych gatunków stworzył obrazy, które na stałe weszły do historii polskiego kina. W dowód uznania za wybitne zasługi w dziedzinie filmu Wajda otrzymał wiele prestiżowych nagród. W 2000 r. jako pierwszy polski filmowiec otrzymał Oscara - za całokształt twórczości.
Wajda zajmuje się również reżyserią teatralną. Związany jest z krakowskim Teatrem Starym i warszawskim Teatrem Powszechnym.
Filmografia:
1954 Pokolenie/ A Generation
1957 Kanał/ Canal
1958 Popiół i diament/ Ashes and Diamonds
1959 Lotna
1960 Niewinni czarodzieje/ Innocent Sorcerers
1965 Popioły/ The Ashes
1968 Wszystko na sprzedaż/ Everything for Sale
1968 Bramy raju/ Gates to Paradise
1970 Krajobraz po bitwie/ Landscape After the Battle
1973 Wesele/ The Wedding
1974 Ziemia obiecana/ Promised land
1976 Człowiek z marmuru/ Man of Marble
1979 Panny z Wilka/ The Girl from Wilko
1981 Człowiek z żelaza/ Man of Iron
1983 Danton
1986 Kronika wypadków miłosnych/ Chronicle of Amorous Accidents
1992 Pierścionek z orłem w koronie/ The Ring with a Crowned Eagle
1996 Panna Nikt/ Miss Nobody
1999 Pan Tadeusz
2002 Zemsta/ The Revenge