Chciałbym przedstawić wam moich przyjaciół i ich filmy – mówi reżyser Pip Chodorov w kadrach otwierających ten bardzo osobisty i czuły esej filmowy o historii amerykańskiej awangardy. Film to niezwykły, bo opowiadany z niecodziennej perspektywy – osoby, która spędziła dzieciństwo wśród luminarzy awangardy i ma w związku z tym zupełnie nieakademicką optykę. Hommage Pipa Chodorova, który w dorosłym życiu jest aktywistą promującym eksperymentalne kino, rozpoczyna się od serii home movies z lat 60. Poznajemy imponujące grono tzw. przyjaciół domu: nestora niemieckiej abstrakcji Hansa Richtera, Jonasa Mekasa, Stana Brakhage’a, Kena Jacobsa czy Petera Kubelkę. I choć są to klasycy kina wagi ciężkiej, to lekcja historii kina, jaką otrzymujemy, jest opowiedziana nieformalnie i lekko, a do tego bogato zilustrowana źródłowym materiałem. Co warto podkreślić, fragmenty awangardowych filmów, które okraszają Wolne cząsteczki, nie są irytująco krótkimi migawkami, przeciwnie – są solidne i długie. Rainbow Dance Lena Lye pokazany jest nawet w całości. Tytuł filmu został zapożyczony od klasycznego, wydrapanego bezpośrednio na taśmie filmowej, dzieła tego samego reżysera z 1958 roku.