English

Las Vegas Parano

Terry Gilliam
Fear and Loathing in Las Vegas
USA 1998 / 118’

W małych osiedlowych wypożyczalniach, na najniższych półkach w działach komediowych leżą zakurzone kasety, z okładek których spogląda Johnny Depp w czapce-rybaczce. Trafiły tam okrężną drogą przez multipleksy i prywatki nastolatków. Las Vegas Parano to w Polsce radosny asystent alkoholowych zamroczeń i narkotykowych tripów. Paranoja pobrzmiewająca w polskim tłumaczeniu tytułu przykryła oryginalne Lęk i odrazę oraz zawartą w podtytule dziką podróż do serca amerykańskiego snu. Tymczasem historia wspólnej wyprawy Raoula Duke’a i Dr. Gonzo jest paniczną krzątaniną spragnionych ludzi, którzy odkrywają, że strumyk ich wolności i zadowolenia wysechł. Dlatego wsiadają do najbardziej amerykańskiego z samochodów – czerwonego cadillaca – i ruszają do źródła snów o Ameryce – Las Vegas. Hunter S. Thompson, autor literackiego pierwowzoru, był dzieckiem amerykańskiej rewolucji lat 60., które administracja Nixona wylała razem z kąpielą. Stojąc w samym centrum zdarzeń, opisywał, jak ożywcza fala wsiąka bez śladu w spaloną słońcem ziemię. Gilliamowi udało się przetłumaczyć ten lęk i odrazę na język filmu. Paranoja jest ich naturalną konsekwencją. To tak, jak gdyby przy odprawie celnej w egzotycznym kraju zdali sobie Państwo sprawę, że zgubili paszport.


Terry Gilliam

Najpierw rysownik, ilustrator, autor reklamówek, producent. Urodził się w 1940 roku w Medicine Lake, Minnesota, USA. W 1969 w Londynie dołączył do grupy brytyjskich komików, zasłynął pomysłowymi animacjami-wycinankami, wykorzystanymi w filmach Monty Pythona. Sporadycznie występował jako aktor. Monthy Python i święty Graal był dla niego szansą, by po raz pierwszy stanąć za kamerą wraz ze współreżyserem Terry Jonesem, a wkrótce doczekał się samodzielnego debiutu Jabberwocky. Przylgnęła do niego łatka niepoprawnego fantasty i anarchicznego humorysty. Oscylując pomiędzy artystyczną ekstrawagancją i zadziwiającą nieprzewidywalnością, Gilliam konsekwentnie dowodzi oryginalności plastycznej swoich wizji.

W 2009 roku został uhonorowany nagrodą Academy Fellowship, jest laureatem m.in. nagród BAFTA (animacje dla Latającego Cyrku Monthy Pythona), nominacji do Oscara (scenariusz Brazil) czy Złotych Globów krytyki w USA.

Filmografia

1975 Monty Python i Święty Graal / Monty Python and the Holy Grail (co-dir.)

1977 Jabberwocky

1981 Bandyci czasu / Time Bandits

1983 Karmazynowe Ubezpieczenie Ostateczne / The Crimson Permanent Assurance (short)

1985 Brazil

1988 Przygody Barona Munchhausena / The Adventures of Baron Munchhausen

1991 Fisher King / The Fisher King

1995 12 małp / Twelve Monkeys

1998 Las Vegas Parano / Fear and Loathing in Las Vegas

2005 Nieustraszeni bracia Grimm / The Brothers Grimm

2005 Kraina traw / Tideland

2009 Parnassus – człowiek, który oszukał diabła / The Imaginarium of Doctor Parnassus

2010 The Legend of Hallowdega (short)

2011 Świetna rodzina / The Wholly Family (short)

 

selected animations

1968 Czas na opowieść / Storytime (short)

1968 Animations for We Have Ways of Making You Laugh

1968 Animations for The Marty Feldman Comedy Machine

1968 Świąteczna kartka / The Christmas Card (animation for Do Not Adjust Your Stockings)

1968 Animations for Do Not Adjust Your Set

1969–1974 Animations for TV series Latający Cyrk Monty Pythona / Monty Python’s Flying Circus

1971 Sen o lataniu / The Miracle of Flight (short)

1971 Animations for A teraz coś z zupełnie innej beczki / And Now for Something Completely Different

1979 Animations for Żywot Briana / Monty Python’s Life of Brian

1982 Animations for Monty Python na żywo w Hollywood Bowl / Monty Python Live at Hollywood Bowl

1983 Animations for Sens życia według Monty Pythona / Monty Pythons The Meaning of Life

2006 Animations for Latający Cyrk Monty Pythona – Perełki Monty Pythona: Terry Gilliam / Monty Python’s Flying Circus – Terry Gilliam’s Personal Best

Opracowanie: Jagoda Murczyńska

Twórcy

reżyseria Terry Gilliam
scenariusz Terry Gilliam, Tony Grisoni, Tod Davies, Alex Cox, based on a book by Hunter S. Thompson
zdjęcia Nicola Pecorini
montaż Lesley Walker
muzyka Ray Cooper
obsada Johnny Depp, Benicio Del Toro, Tobey Maguire, Ellen Barkin, Christina Ricci, Cameron Diaz
producent Patrick Cassavetti, Laila Nabulsi, Stephen Nemeth, Elliot Lewis Rosenblatt
produkcja Fear and Loathing LLC, Rhino Films, Shark Productions, Universal Pictures
właściciel praw Universal
źródło kopii La Cinémathèque de Toulouse
język angielski