English

Pieskie życie

Paolo Cavara, Gualtiero Jacopetti, Franco E. Prosperi
Mondo cane
Włochy 1962 / 108’

Mondo Cane można by tłumaczyć jako Pieskie Życie. Z tym związkiem frazeologicznym kojarzy się zazwyczaj szarówa, pustka w portfelu i nieprzejednany wykidajło w gospodzie. Taki był słodko-gorzki film Charliego Chaplina pod tym właśnie tytułem. Trudno o większe nieporozumienie. Mondo Cane opowiada o życiu skundlonym, atawistycznym, sprowadzonym to najniższych instynktów – chuci, głodu i chęci przeżycia. Nakręcony w 1962 roku film, wprowadzony na ekrany jako dokument etnograficzny, to w istocie najczystsze kino eksploatacji. Wątpliwości cenzury budziły przede wszystkim sceny bezwzględnego uboju dziesiątek zwierząt, które w spazmach dogorywają na ekranie, oraz zarejestrowana w trakcie encierro – gonitwy byków i ludzi w Pampelunie – śmierć człowieka. Ironii całemu przedsięwzięciu dodaje jaskrawa kolorystyka, wynikająca z zastosowania w filmie Technicoloru. Dokumentalny sztafaż pozwolił na przepchnięcie kontrowersyjnych treści przez sito cenzury i umieszczenie filmu w programach prestiżowych festiwali. Ukoronowaniem tej drogi była Złota Palma na festiwalu w Cannes, oraz nominacja do Oscara za muzykę, która zainspirowała Mike’a Pattona do powołania do życia projektu muzycznego Mondo Cane.

 

Stanisław Liguziński

nagrody

Nominated for Oscar, for the Best Music 1964, Cannes FF 1962 – Nominated for the Golden Palm, Grammy Awards 1964 – Grammy Award for the Best Original Score

Paolo Cavara, Gualtiero Jacopetti, Franco E. Prosperi

Filmy Mondo

 Niespodziewany sukces kasowy i artystyczny filmu Cavary, Jacopettiego oraz Prosperiego zaowocował serią dzieł epigońskich, które zaczęto klasyfikować jako filmy Mondo. Status dokumentu, mimo iż wielokrotnie kwestionowany, pozwalał twórcom na ukazywanie objętych tabu sfer życia, takich jak seks czy śmierć. Dodatkowym czynnikiem osłabiającym działania cenzury było przeniesienie uwagi na „dzikich ludzi”, których rzekome zwyczaje okraszane były pogardliwym, kolonialnym komentarzem. Sam pierwowzór i sprawca całego zamieszania – film Mondo Cane nie był jednak niczym nowym w historii kina, nawiązywał bowiem do realizowanych na początku wieku filmów bazujących na śmierci zwierząt, takich jak Zabicie słonia prądem (USA), czy Polowanie na lwy (Dania), w których celowały kinematografie skandynawskie.

 

1962 Mondo Cane

1963 La donna nel mondo

1963 Mondo Pazzo / Mondo Cane 2

1975 Mondo Candido

Twórcy

reżyseria Paolo Cavara, Gualtiero Jacopetti, Franco E. Prosperi
scenariusz Paolo Cavara, Gualtiero Jacopetti
zdjęcia Antonio Climati, Benito Frattari
montaż Gualtiero Jacopetti
muzyka Riz Ortolani, Nino Oliviero
obsada Rossano Brazzi
producent Gualtiero Jacopetti
produkcja Cineriz
źródło kopii Intramovies
język polska, włoska, angielska