English

No Home Movie

Chantal Akerman
Belgia, Francja 2015 / 115’
Na Wschód z Sonią Wieder-Atherton

Ostatni film belgijskiej reżyserki zrealizowany w ostatnim roku życia jej matki – najważniejszej bohaterki kina Chantal Akerman. Jak ktoś to ujął, film osnuty jest wokół postaci, kobiety urodzonej w Polsce, która przybywa do Belgii w 1938 roku, uciekając od pogromów i horroru. Tą kobietą jest moja matka. We wnętrzu, wyłącznie we wnętrzu swojego mieszkania w Brukseli – zanotowała reżyserka wkrótce po zakończeniu montażu No Home Movie. To zapis serii rozmów: przy kuchennym stole, przez Skype’a, w salonie, nad talerzami z obiadem. Banalne czynności, codzienna krzątanina – uchwycona w statycznych ujęciach – sugerują ład, przez który przeziera jednak skrzętnie skrywana rozpacz. W odpowiedzi na trudne pytania córki matka wybucha śmiechem. Ona nic mi nie mówi – jednocześnie skarży się na milczenie córki, unikającej rozmów o swoim życiu. Dwie kobiety chronią się więc nawzajem śmiechem, small talkiem, milczeniem. Ale każda z nich uważnie obserwuje, ile ta druga je. To film o stracie – przyznała reżyserka podczas premiery w Locarno. O śmierci matki, zapowiadanej ujęciami osieroconych, pogrążających się w mroku pokoi. Ale i o innym fundamentalnym braku. Ponieważ nie przynależę do żadnego domu.

Małgorzata Sadowska

Chantal Akerman

(1950-2015) Córka żydowskich emigrantów z Polski, jedna z najwybitniejszych europejskich artystek awangardowych. Ukształtowało ją kino Jeana-Luca Godarda oraz kontakty, jakie nawiązała z undergroundowymi reżyserami nowojorskimi. Swój pełnometrażowy debiut Hôtel Monterey (1973) zrealizowała w Stanach Zjednoczonych, będąc pod dużym wrażeniem dzieł Stana Brakhage’a, Jonasa Mekasa, a zwłaszcza Michaela Snowa. Następnie, już w Europie, kręciła filmy o zacięciu feministycznym, eksperymentujące z formami narracji i zrealizowane w powolnym rytmie długich ujęć.

Wybrana filmografia

1972 Hôtel Monterey

1974 Ja, ty, on, ona / Je, tu, il, elle / I, You, He, She,

1978 Spotkania Anny / Les Rendez-vous d’Anna / Meetings with Anna

1983 Un jour Pina a demandé / One Day Pina Asked Me

1989 Histoires d’Amérique / American Stories, Food, Family and Philosophy

1991 Nuit et jour / Night and Day

1996 Kanapa w Nowym Jorku / Un divan a New York / A Couch in New York

2000 Uwięziona / La captive / The Captive

2004 Jutro przeprowadzka / Demain on déménage / Tomorrow We Move

2011 Szaleństwo Almayera / La folie Almayer / Almayer’s Folly

Twórcy

reżyseria Chantal Akerman
scenariusz Chantal Akerman
zdjęcia Chantal Akerman
montaż Claire Atherton
dźwięk Chantal Akerman
obsada Chantal Akerman, Natalia Akerman, Sylvaine Akerman
producent Chantal Akerman, Patrick Quinet, Serge Zeitoun
produkcja Paradise Films, Liaison Cinématographique, Centre du Cinéma et de l'Audiovisuel de la Fédération Wallonie-Bruxelles
właściciel praw The Party Sales
język francuski, angielski, hiszpański