English

Ja, ty, on, ona

Chantal Akerman
I, You, He, She / Je tu il elle
Francja, Belgia 1974 / 82’
15/8 Jeanne Dielman, Bulwar Handlowy, 1080 Bruksela

Dziewczyna z Ja, ty, on, ona ma wszystkie atrybuty Akermanowskiej bohaterki, kobiety rozdartej pomiędzy pragnieniem życia na własnych warunkach a lękiem przed dryfowaniem i pustką. Zamknięta w czterech ścianach, spędza większość czasu zupełnie sama na materacu. Julie (w którą wcieliła się sama reżyserka) usuwa ze swojego życia wszystko, co wiąże się z rutyną, ładem i normami społecznymi. Wyrzuca meble, ściąga ubranie, pełza po podłodze, wyjada cukier prosto z torebek. Bunt nie przynosi jednak oczekiwanej satysfakcji. Dziewczyna wyrusza więc w podróż autostopem, podczas której spotyka kierowcę tira i puka do drzwi byłej dziewczyny. Ja ty, on, ona to mistrzowsko skonstruowana opowieść o alienacji, dystansie i komunikacyjnej niemocy. Jednym z najbardziej poruszających momentów tego filmu jest trwająca dziesięć minut, rozpisana na trzy długie ujęcia scena seksu. Splątane ciała raz po raz podejmują rozpaczliwą próbę zbliżenia, ale tylko obijają się o siebie: białe, nagie, samotne.

Małgorzata Sadowska

Chantal Akerman

(1950-2015) Córka żydowskich emigrantów z Polski, jedna z najwybitniejszych europejskich artystek awangardowych. Ukształtowało ją kino Jeana-Luca Godarda oraz kontakty, jakie nawiązała z undergroundowymi reżyserami nowojorskimi. Swój pełnometrażowy debiut Hôtel Monterey (1973) zrealizowała w Stanach Zjednoczonych, będąc pod dużym wrażeniem dzieł Stana Brakhage’a, Jonasa Mekasa, a zwłaszcza Michaela Snowa. Następnie, już w Europie, kręciła filmy o zacięciu feministycznym, eksperymentujące z formami narracji i zrealizowane w powolnym rytmie długich ujęć.

Wybrana filmografia

1972 Hôtel Monterey

1974 Ja, ty, on, ona / Je, tu, il, elle / I, You, He, She,

1978 Spotkania Anny / Les Rendez-vous d’Anna / Meetings with Anna

1983 Un jour Pina a demandé / One Day Pina Asked Me

1989 Histoires d’Amérique / American Stories, Food, Family and Philosophy

1991 Nuit et jour / Night and Day

1996 Kanapa w Nowym Jorku / Un divan a New York / A Couch in New York

2000 Uwięziona / La captive / The Captive

2004 Jutro przeprowadzka / Demain on déménage / Tomorrow We Move

2011 Szaleństwo Almayera / La folie Almayer / Almayer’s Folly

Twórcy

reżyseria Chantal Akerman
scenariusz Chantal Akerman, Eric De Kuyper, Paul Paquay
zdjęcia Bénédicte Delesalle, Renelde Dupont, Charlotte Szlovak
montaż Geneviève Luciani, Luc Fréché
obsada Chantal Akerman, Niels Arestrup, Claire Wauthion
producent Chantal Akerman
produkcja Chantal Akerman
właściciel praw Cinémathèque Royale de Belgique
język francuski
barwa cz.-b.