English

Komedia Deusa

João César Monteiro
God’s Comedy / A Comédia de Deus
Portugalia, Francja, Włochy, Dania 1995 / 169’
Ostatnie zanurzenie Biodra Johna Wayne'a

Nagrodzona na festiwalu w Wenecji, dedykowana legendarnemu francuskiemu krytykowi Serge’owi Daneyowi Komedia Deusa należy do najbardziej prowokacyjnych filmów w dorobku Monteiro. W drugiej części trylogii, na którą składają się także Wspomnienia z Żółtego Domu i Śluby Deusa (As Bodas de Deus, 1999), spotykamy ponownie alter ego reżysera, czyli João de Deusa (gra go sam reżyser). Tym razem ów chuderlawy hedonista zarządza Lodowym Rajem, którego właścicielką jest była prostytutka. W wolnych chwilach mężczyzna dogląda swojej cennej kolekcji, złożonej z kępęk kobiecych włosów łonowych (ma w posiadaniu takie skarby jak intymne owłosienie królowej Wiktorii!). Trzyma je w albumie dumnie zatytułowanym Księga myśli. Poszukujący czystości w tym, co nieczyste, doskonałości w tym, co z gruntu niedoskonałe, de Deus uporczywie dąży do świętości drogą profanum. Rzucający wyzwanie publicznej moralności, której w Portugalii strzeże katolicyzm, Jõao César Monteiro tworzy swój alternatywny kult erosa, mający własne zmysłowe rytuały i własne perwersyjne relikwie. Filmowi patronuje wielki poeta, jednooki banita Luís de Camões, którego wiersz (O Mágico Veneno) recytuje - na sedesie - uwodzona przez Deusa dziewczyna.

Małgorzata Sadowska

nagrody

MFF w Wenecji 1995 - Wielka Nagroda Jury, najlepszy film (Pasinetti Award)

João César Monteiro

(1939-2003) Jeden z najoryginalniejszych i zarazem najmniej znanych twórców europejskiego kina, reżyser, aktor, krytyk, pisarz i poeta. Absolwent London Film School, którego twórczości nie sposób jednak przypisać do żadnej ze szkół filmowych. Jego osobne, erudycyjne, ekscentryczne, a czasem uchodzące za kontrowersyjne filmy czerpią z poezji, filozofii, teatru i malarstwa. Jeśli szukać w nich kinowych inspiracji, to niewątpliwie jedną z kluczowych dla Monteiro postaci jest Buster Keaton. Wychowany w czasach dyktatury Salazara Portugalczyk ostrze swoich podszytych czarnym humorem opowieści wymierzył w stróżów publicznej moralności: kościół, państwo, rodzinę. W swoich pierwszych filmach poddawał analizie narodowe mity założycielskie, by później stworzyć na ekranie postać świętego profana, João de Deusa, który zawdzięcza swoje imię patronowi prostytutek, rybaków i chorych psychicznie. De Deus ucieleśnia na ekranie - jak pisał o nim Haden Guest - przenikające twórczość Portugalczyka sprzeczności: ascetyczny dandyzm, religijną perwersję, zmysł komicznej tragedii, rodzaj slapstickowego fatalizmu. 

Wybrana filmografia

1969 Sophia de Mello Breyner Andresen (dokument)

1975 Que Farei eu com Esta Espada? / What Shall I do with This Sword? (dokument)

1978 Veredas / Paths

1981 Silvestre

1986 Kwiat morza / À Flor do Mar / Hovering Over the Water

1989 Wspomnienia z Żółtego Domu / Recordações da Casa Amarela / Recollections of the Yellow House

1992 Ostatnie zanurzenie / O Último Mergulho / The Last Dive

1995 Komedia Deusa / A Comédia de Deus / God's Comedy

1997 Biodra Johna Wayne'a / Le Bassin du J.W. / The Hips of J.W.

1998 Śluby Deusa / As Bodas de Deus / God's Wedding

2000 Królewna Śnieżka / Branca de Neve / Snow White

2003 Odejścia i powroty / Vai e Vem / Come and Go

Twórcy

reżyseria João César Monteiro
scenariusz Jõao César Monteiro, Luís Vaz de Camões (poem)
zdjęcia Mário Barroso
montaż Carla Bogalheiro
obsada Cláudia Teixera, Jõao César Monteiro, Manuela de Freitas, Raquel Ascensão, Gracinda Nave
producent Roberto Cicutto, Peter Albæk Jensen, Martine Marignac, Joaquim Pinto
produkcja G.E.R., Pierre Grise Productions, Zentropa
właściciel praw NOS Audiovisuais
język portugalski