English

Roi Soleil

Albert Serra
Hiszpania, Portugalia 2018 / 61’
Liberté

Albert Serra realizuje dawno porzucony pomysł umieszczenia cierpiącego z powodu gangreny ciała Ludwika XIV we wnętrzach paryskiego Centrum Pompidou. Miał się w niego wcielić sam Jean-Pierre Léaud, który później został Królem Słońce w Śmierci Ludwika XIV, głośnym filmie Serry z 2016 roku. Tym razem w kostium z epoki ubrano Lluísa Serrata. Jego występ został przez reżysera zarejestrowany w 2017 roku w oświetlonym czerwonym światłem neonów, klasycznym białym kubiku lizbońskiej galerii Graça Brandão.

Ponad dekadę wcześniej reżyser natknął się na Serrata, dwudziestoparoletniego budowlańca, w jednym z barów rodzinnego Banyoles. Jadł bardzo wolno – wspomina Serra – bardzo spokojnie, pięknymi gestami, będąc na łasce skupienia charakterystycznego dla tych, którzy kochają jeść. Serrat stał się dla kina Katalończyka ikoniczną postacią, zagrał we wszystkich jego filmach, zyskując tytuł Sanchiniego. To kwiat. Nieskalany! – powtarza Serra. Lluís Serrat jest „aktorem” o charakterystycznej aparycji – korpulentny, ujmujący niewinnym wdziękiem, małomówny, szczery, wypełnia kadr swoją obecnością, po prostu tam jest. Niezainteresowany tradycyjną fabułą czy charakterystyką postaci, odwołujący się w swoich filmach do historii i literatury Serra wiele uwagi poświęca wizualnym aspektom obecności ciała na ekranie. Temu, jak ciało wpisuje się w krajobraz, jak ujęte w ramę kompozycji realizuje swoje powinności.

Nie inaczej jest w Roi Soleil. Ubrane w haftowany kaftan, pełzające po podłodze, przytulone do ścian ciało cierpiącego króla staje się jednym z obiektów w ascetycznej galeryjnej przestrzeni. Obok patery ze słodyczami, którymi władca się objada, dzbanka z wodą, którą siorbiąc pije, zwierciadła, w którym się przegląda. Agonia Ludwika raz bawi, innym razem zachwyca. Nie ma tu miejsca na trwogę. Czy Serrat jęczy, bo będąc królem, umiera, czy też dlatego że uwiera go kaftan, piją rajtuzy, a wielka peruka rozgrzewa mu niemiłosiernie głowę? Pomiędzy historią a snem – mówi o swoim kinie Serra. Autentyczność performance'u zostanie jednak rozbita przez pojawienie się odwiedzających galerię widzów. Serrat zastyga zawstydzony. Pożegnany oklaskami. Piękna śmierć! 

Agnieszka Szeffel

nagrody

FIDMarseille 2018 – Grand Prix

Albert Serra

Urodzony w Banyoles w 1975 roku kataloński reżyser i producent. Studiował filologię hiszpańską i komparatystykę na Uniwersytecie Barcelońskim. Jego drugi film Honor rycerza – luźna adaptacja historii o Don Kichocie – prezentowany był w sekcji Piętnastka Reżyserów w Cannes w 2006 roku. Śpiew ptaków w 2008 znalazł się w programie Inne Spojrzenie, sekcji MFF w Cannes, a także został uznany za najlepszy kataloński film roku. Najnowszy Liberté otrzymał w tej sekcji Specjalną Nagrodę Jury.

Wybrana filmografia

2003 Crespiá

2006 Honor rycerza / Honor de cavallería / Honor of the Knights

2008 Śpiew ptaków / El cant dels ocells / Birdsong

2010 Imiona Chrystusa / Els noms de Crist / The Names of Christ

2013 Historia mojej śmierci / Història de la meva mort / The Story of My Death

2016 Śmierć Ludwika XIV / La mort de Louis XIV / The Death of Louis XIV

2018 Roi Soleil

2019 Liberté

Twórcy

reżyseria Albert Serra
scenariusz Albert Serra
zdjęcia Artur Tort
montaż Ariadna Ribas, Albert Serra
dźwięk Jordi Ribas
obsada Lluís Serrat
produkcja Andergraun Films, Rosa Filmes
właściciel praw Andergraun Films
język bez dialogu