English

Bilbao

Bigas Luna
Hiszpania 1978 / 89’
Belladonna smutku Extreme Private Eros: Love Song

Bohaterką erotycznego thrillera Bigasa Luny jest Bilbao – prostytutka i striptizerka. Dziewczyna staje się mrocznym przedmiotem pożądania stalkera, który pragnie jej tak, jak kolekcjoner łaknie cennego eksponatu. Dla Leo zaspokojenie seksualne nie jest bowiem tak istotne, jak wzięcie w posiadanie. Jednocześnie mężczyzna związany jest ze starszą kobietą, a w ich perwersyjnej relacji znaczącą rolę odgrywa mleko. Rozgrywający się w dusznych wnętrzach nocnych klubów, rzeźni i sypialni film sugestywnie kreuje aurę narastającego niepokoju, łącząc seks ze śmiercią, a ciało z mięsem. Luna nakręcił Bilbao po upadku dyktatury generała Franco, gdy zniesiono w Hiszpanii cenzurę. Przez długi czas produkcja ta była traktowana podobnie jak wiele innych erotycznych tytułów dekady – jako seksistowska fantazja chwytająca kobietę w pułapkę męskiego spojrzenia i odmawiająca jej podmiotowości. Ale choć ten wysmakowany, mroczny softcore rzeczywiście wywodzi się z nurtu rozbieranego destape, to jest też gwałtowną reakcją na dekady opresji i cenzury. Można go uznać również za fascynującą dekonstrukcję przemocowej, patriarchalnej męskości epoki Franco, która dla kobiet przewidziała tylko dwie role: matki lub dziwki. 

Małgorzata Sadowska

Bigas Luna

(1946-2013) Kataloński reżyser i scenarzysta, a także malarz, projektant mebli i pionier nowych technologii. Ojciec chrzestny pierwszych aktorskich sukcesów Penélope Cruz i Javiera Bardema. Twórca słynnej trylogii iberyjskiej (Szynka, szynka, Złote jaja, Pierś i księżyc). Pierwszy z tych filmów przyniósł Lunie weneckiego Srebrnego Lwa, a za Złote jaja reżyser otrzymał Nagrodę Specjalną Jury na MFF w San Sebastián. Próbował sił w Ameryce, ale po komercyjnej porażce Reborn (1981) powrócił do Hiszpanii. Na początku kariery nakręcił serię krótkometrażówek pornograficznych na taśmie Super 8, Historias impudicas. W kinie od początku interesowała go erotyka, często skojarzona z jedzeniem, fetyszami, obsesjami. Z pasją dekonstruował maczystowską spuściznę czasów dyktatury Franco.

Wybrana filmografia

1978 Tatuaje

1978 Bilbao

1971 Caniche / Piesek

1981 Reborn

1990 Lulu / Las edades de Lulú

1992 Jamón, Jamón / Szynka, szynka

1993 Złote jaja / Huevos de oro

1994 La teta y la luna / Księżyc i pierś 

1996 Bámbola

1997 La femme de chambre du Titanic / Pokojówka z Titanica

Twórcy

reżyseria Bigas Luna
scenariusz Bigas Luna
zdjęcia Pedro Aznar
montaż Anastasi Rinos
muzyka Iceberg
obsada Àngel Jové, María Martín, Isabel Pisano
producent Pepón Coromina, Josep Cuxart Guardia
produkcja Fígaro Films, Ona Films
właściciel praw Egeda
język hiszpański, kataloński