English

Gracz

Robert Altman
The Player
USA 1992 / 124’

Film, który odbudował karierę Altmana po kilkunastu latach kompromisów i rozczarowań artystycznych, wynikających głównie z dążenia reżysera do zapewnienia sobie niezależności twórczej od Hollywood. Gracz jest satyrą na amerykański przemysł filmowy. Oglądamy pamfletowy portret społeczności kreującej „fabrykę snów”. Tutaj rozmawia się o filmach, ale za miarę ich wartości uznaje się jedynie komercyjność. Protagonistą jest cyniczny producent filmowy Griffin Mill. Jego beztroskie życie burzą listy z anonimowymi pogróżkami. Mill dociera do, jak sądzi, nadawcy niepokojących wiadomości. Okazuje się nim scenarzysta, rozgoryczony autor odrzuconego przez producenta projektu. Podczas spotkania między mężczyznami dochodzi do bójki. Scenarzysta ginie. Producent zaczyna borykać się z problemem zbrodni i widmem kary. Altman przekornie nawiązuje do twórczości Dostojewskiego oraz reguł gatunkowych thrillera. Bohaterowie są niemoralni w swoim postępowaniu, a widz nie odczuwa z tego powodu dyskomfortu, ponieważ dzieli z nimi żądzę happy endu w hollywoodzkim stylu. Ironię wzmacnia udział w rolach samych siebie wielu gwiazd kina. Film wybrany i opisany przez tegorocznego zdobywcę Grand Prix Konkursu o Nagrodę im. Krzysztofa Mętraka dla młodych krytyków filmowych.

Radosław Osiński

nagrody

Cannes IFF 1992 – Best Director, Best Actor; Golden Globes 1993 – Best Comedy/Musical, Best Comedy Actor; The Academy Awards 1993 – Best Film Editing, Best Writing; Independent Spirit Awards 1993 – Best Feature

Robert Altman

Żył w latach 1925–2006. Wybitny reżyser, scenarzysta i producent amerykański. Twórca kilkudziesięciu filmów kinowych i telewizyjnych. Przełomem w jego karierze okazała się antywojenna satyra MASH, w której zaprezentował autorski, charakteryzujący jego najlepsze dzieła styl portretowania zbiorowości: opierał się on na wielowątkowej narracji oraz nowatorskim montażu obrazu i dźwięku. W swojej twórczości z ironią ukazywał, jak tradycyjne społeczne role, środowiskowe konwenanse i mity kulturowe uwarunkowują postawy ludzi.

Wybrana filmografia

1970 MASH

1975 Nashville

1977 Trzy kobiety / 3 Women

1992 Gracz / The Player

1993 Na skróty / Short Cuts

2001 Gosford Park

Opracowanie: Radosław Osiński

Twórcy

reżyseria Robert Altman
scenariusz Michael Tolkin
zdjęcia Jean Lépine
montaż Maysie Hoy, Geraldine Peroni
muzyka Thomas Newman
obsada Tim Robbins, Greta Scacchi, Fred Ward, Whoopi Goldberg, Peter Gallagher, Brion James, Lyle Lovett, Sydney Pollack, Cynthia Stevenson, Vincent D'Onofrio
producent David Brown, Michael Tolkin, Nick Wechsler, Scott Bushnell
produkcja Avenue Pictures Productions, Addis Wechsler Pictures, Guild
polski dystrybutor Solopan
język angielski