Pismak

Po dwóch latach od adaptacji Nieciekawej historii reżyser powrócił do filmu, tym razem z tekstem powieści historycznej Władysław Terleckiego pod tytułem Pismak. Ukończone dzieło swoją premierę miało w październiku 1985 roku. Jest to historia Rafała, pisarza, który spędził kilka miesięcy w więziennej celi z Sykstusem i kasiarzem. To w niej spotykają się trzej bohaterowie, którzy odbywają ze sobą szereg rozmów. Najważniejsze sceny i wypowiedzi związane są jednak w tym filmie ze sferą oniryczną. Chodzi przede wszystkim o wizje dotyczące przeszłości Rafała. Poczucie utraty związku z rzeczywistością jest efektem nieustannego zmagania się z chorym na tyfus ciałem. Wizje, które nawiedzają Rafała dotyczą zarówno jego przeszłości, jaki i pisarstwa. Jest to bowiem kolejny bohater-artysta w twórczości tego reżysera. Choć jest pisarzem nieudolnym, na co wskazuje tytuł filmu, to jednak bardzo świadomym braku twórczych zdolności.

Pismak jest kolejną w dorobku Hasa opowieścią o cierpieniu, przemijaniu i śmierci. Po raz pierwszy jednak jest to historia, która daje nadzieje na ozdrowienie, odnowę i wyjście z kryzysu.

Iwona Grodź