English

Niebiańskie dni

Terrence Malick
Days of Heaven
USA 1978 / 94’

W porównaniu z Badlands, Niebiańskie dni to dzieło o większym rozmachu produkcyjnym, estetycznym i symbolicznym. Pieniądze od Paramount Pictures pozwoliły na zatrudnienie wielu statystów do scen zbiorowych, nagrodzony Oscarem operator Néstor Almendros wyczynia cuda z oświetleniem i szerokimi ujęciami, a biblijne korzenie fabuły są aż nadto oczywiste. Mieszkający na pustkowiu farmer szykuje się do żniw i zatrudnia rzesze robotników. Wśród nich jest para, która obmyśla plan zdobycia wielkich pieniędzy – kobieta wyjdzie za ciężko chorego pracodawcę i odziedziczy po nim fortunę. Malick komplikuje sytuację jak w rasowym melodramacie, tworząc epicką przypowieść o miłości, namiętności, zbrodni i grzechu. Pod względem moralnego ciężaru jego film można postawić obok Starego Testamentu – emocje powodują trzęsienie ziemi, gniew ma siłę tsunami, a każdemu ruchowi bohaterów towarzyszy przeczucie nieuchronnej zagłady.

Błażej Hrapkowicz

nagrody

The Academy Awards 1979 – Oscar za najlepsze zdjęcia / Oscar for best cinematography; Cannes IFF 1979 – Złota Palma dla najlepszego reżysera / Golden Palm for best director

Terrence Malick

Amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy urodzony w 1943 roku w Waco (Teksas) lub w Ottawie (Illinois) – źródła podają zamiennie oba miejsca. Jako dziecko często spędzał wakacje na farmie – echa tych doświadczeń można dostrzec w jego filmach. Ukończył filozofię na Harvardzie i zdał na studia doktoranckie do Magdalen College w Oxfordzie. Opuścił uczelnię przed obroną doktoratu (o Heideggerze), wrócił do Stanów Zjednoczonych i został dziennikarzem – jego artykuły pojawiały się w takich pismach, jak „Life”, „Newsweek” czy „The New Yorker”. Potem uczył filozofii w Massachusetts Institute of Technology, gdzie zapisał się również na kurs filmowy. W 1969 roku dostał się na studia do American Film Institute’s Center for Advanced Studies. Naukę opłacał, poprawiając scenariusze do takich filmów, jak Deadhead Miles (reż. Vernon Zimmerman), Brudny Harry (reż. Don Siegel) czy Jedźmy przed siebie (reż. Jack Nicholson). Po ukończeniu studiów dostał pierwszą pracę jako scenarzysta – napisał skrypt do filmu Z własnej kieszeni Stuarta Rosenberga z Paulem Newmanem i Lee Marvinem w rolach głównych. Po ukończeniu swojego drugiego filmu – Niebiańskich dni – przeniósł się do Francji, gdzie przez 20 lat mieszkał odcięty od świata filmowego. Wrócił dopiero w 1998 roku wraz z dziełem Cienka czerwona linia. Każdy jego film spotykał się z dużym uznaniem krytyki. Badlands zdobył główną nagrodę na festiwalu w San Sebastián, Niebiańskie dni – Złotą Palmę dla najlepszego reżysera w Cannes, Cienka czerwona linia – Złotego Niedźwiedzia w Berlinie i siedem nominacji do Oscara. Również jego najnowsze dzieło, Drzewo życia, nagrodzono Złotą Palmą na tegorocznym festiwalu filmowym w Cannes. Reżyser od lat konsekwentnie unika kontaktów z prasą (ostatniego wywiadu udzielił w latach 70.), nie promuje swoich filmów, nie odbiera nagród, trudno nawet znaleźć w internecie jego aktualne zdjęcie. Najnowsze dzieło amerykańskiego twórcy, roboczo nazywane Untitled Terrence Malick Project, jest obecnie na etapie postprodukcji.

Filmografia

1969 Lanton Mills (kr. m. / short)

1973 Badlands

1978 Niebiańskie dni / Days of Heaven

1998 Cienka czerwona linia / The Thin Red Line

2005 Podróż do Nowej Ziemi / The New World

2011 Drzewo życia / The Tree of Life

Opracowanie: Błażej Hrapkowicz

Powiązany wątek na Forum NH

czytaj

Twórcy

reżyseria Terrence Malick
scenariusz Terrence Malick
zdjęcia Néstor Almendros
montaż Billy Weber
muzyka Ennio Morricone
obsada Richard Gere, Brooke Adams, Sam Shepard, Linda Manz, Robert J. Wilke
producent Bert Schneider, Harold Schneider
produkcja Paramount Pictures
właściciel praw Hollywood Classics
źródło kopii Solaris Distribution
język angielski, włoski