English

Parnassus - człowiek, który oszukał diabła

Terry Gilliam
The Imaginarium of Doctor Parnassus
Wielka Brytania, Kanada, Francja 2009 / 123’

Parnassus to tysiącletni starzec zawiadujący trupą staroświeckiego teatru, czy też gabinetu osobliwości, niecieszącego się we współczesnym Londynie popularnością. Brak zainteresowania widzów nie jest jednak jego największym problemem – zawarł bowiem niegdyś pakt z diabłem, któremu w zamian za młodość obiecał oddać swoje dziecko w dniu jego szesnastych urodzin. W walce o odzyskanie córki doktora będzie wspomagał ocalony przez niego z rąk rosyjskiej mafii Tony. Reżyser roztacza przed widzami spektakl, w którym aktorzy wymieniają się pierwszoplanowym statusem: w centrum uwagi stają na zmianę Parnassus (Christopher Plummer), Diabeł (zawadiacko zagrany przez Toma Waitsa), rozkwitająca niewinnym erotyzmem Valentina (Lily Cole) i Tony (w którego po tragicznej śmierci Heatha Ledgera wcielili się Johnny Depp, Jude Law i Colin Farrell). Wykreowane komputerowo krajobrazy świata „po drugiej stronie lustra” nie mają wprawdzie uroku przykurzonych dekoracji z Przygód barona Munchausena, ale surrealistyczna wyobraźnia reżysera nie przestaje zadziwiać. Wiele scen zostało zainspirowanych malarstwem: dziełami Claude’a Moneta, Maxfielda Parrisha czy Granta Wooda, kilka stanowi parafrazę motywów z Czekając na Godota.

Jagoda Murczyńska

nagrody

Costume Designers Guild Awards 2010 – Excellence in Costume Design for Film – Fantasy; Satellite Awards 2009 – Best Costume Design

Terry Gilliam

Najpierw rysownik, ilustrator, autor reklamówek, producent. Urodził się w 1940 roku w Medicine Lake, Minnesota, USA. W 1969 w Londynie dołączył do grupy brytyjskich komików, zasłynął pomysłowymi animacjami-wycinankami, wykorzystanymi w filmach Monty Pythona. Sporadycznie występował jako aktor. Monthy Python i święty Graal był dla niego szansą, by po raz pierwszy stanąć za kamerą wraz ze współreżyserem Terry Jonesem, a wkrótce doczekał się samodzielnego debiutu Jabberwocky. Przylgnęła do niego łatka niepoprawnego fantasty i anarchicznego humorysty. Oscylując pomiędzy artystyczną ekstrawagancją i zadziwiającą nieprzewidywalnością, Gilliam konsekwentnie dowodzi oryginalności plastycznej swoich wizji.

W 2009 roku został uhonorowany nagrodą Academy Fellowship, jest laureatem m.in. nagród BAFTA (animacje dla Latającego Cyrku Monthy Pythona), nominacji do Oscara (scenariusz Brazil) czy Złotych Globów krytyki w USA.

Filmografia

1975 Monty Python i Święty Graal / Monty Python and the Holy Grail (co-dir.)

1977 Jabberwocky

1981 Bandyci czasu / Time Bandits

1983 Karmazynowe Ubezpieczenie Ostateczne / The Crimson Permanent Assurance (short)

1985 Brazil

1988 Przygody Barona Munchhausena / The Adventures of Baron Munchhausen

1991 Fisher King / The Fisher King

1995 12 małp / Twelve Monkeys

1998 Las Vegas Parano / Fear and Loathing in Las Vegas

2005 Nieustraszeni bracia Grimm / The Brothers Grimm

2005 Kraina traw / Tideland

2009 Parnassus – człowiek, który oszukał diabła / The Imaginarium of Doctor Parnassus

2010 The Legend of Hallowdega (short)

2011 Świetna rodzina / The Wholly Family (short)

 

selected animations

1968 Czas na opowieść / Storytime (short)

1968 Animations for We Have Ways of Making You Laugh

1968 Animations for The Marty Feldman Comedy Machine

1968 Świąteczna kartka / The Christmas Card (animation for Do Not Adjust Your Stockings)

1968 Animations for Do Not Adjust Your Set

1969–1974 Animations for TV series Latający Cyrk Monty Pythona / Monty Python’s Flying Circus

1971 Sen o lataniu / The Miracle of Flight (short)

1971 Animations for A teraz coś z zupełnie innej beczki / And Now for Something Completely Different

1979 Animations for Żywot Briana / Monty Python’s Life of Brian

1982 Animations for Monty Python na żywo w Hollywood Bowl / Monty Python Live at Hollywood Bowl

1983 Animations for Sens życia według Monty Pythona / Monty Pythons The Meaning of Life

2006 Animations for Latający Cyrk Monty Pythona – Perełki Monty Pythona: Terry Gilliam / Monty Python’s Flying Circus – Terry Gilliam’s Personal Best

Opracowanie: Jagoda Murczyńska

Artykuły o filmie

Strona oficjalna

Twórcy

reżyseria Terry Gilliam
scenariusz Terry Gilliam, Charles McKeown
zdjęcia Nicola Pecorini
montaż Mick Audsley
muzyka Jeff Danna, Mychael Danna
obsada Christopher Plummer, Lily Cole, Richard Riddel, Heath Ledger, Johnny Depp, Jude Law, Colin Farrell, Verne Troyer, Tom Waits, Jose Perez, Peter Stormare, Andrew Garfield
producent Amy Gilliam, Terry Gilliam, Samuel Hadida, William Vince
produkcja Infinity Features Entertainment, Poo Poo Pictures, Parnassus Productions, Davis-Films, Téléfilm Canada, Canadian Film or Video Production Tax Credit, U.K. Tax Credit, Province of British Columbia Film Incentive BC, British Columbia Film, The Movie Network, Movie Central, Canal+, Centre National de la Cinématographie, Grosvenor Park Productions, Rai Cinema, UK Film Council
polski dystrybutor Gutek Film
język angielski, rosyjski, francuski