English

Wizyta

Pippo Delbono
The Visit / La visite
Włochy, Francja 2015 / 22’

Przechadzka po Pałacu Wersalskim, a także po meandrach francuskiej myśli historyczno-filozoficznej, na którą zabierają widzów Bobò (ulubieniec reżysera, który wystąpił m.in. w Krzyku czy Wojnie) oraz legendarny aktor Michael Lonsdale (Sir Hugo Drax, przeciwnik Bonda w Moonrakerze). Włoski reżyser rezygnuje tym razem z voice-over obecnego w większości jego filmów. Choć zwiedzana przestrzeń muzealna zachwyca swoim ogromem, Delbono skupia się na kameralnych rozmowach postaci. Ubrani w arystokratyczne szaty bohaterowie mierzą się z jednym z najważniejszych motywów twórczości Włocha – z wykluczeniem, uwięzieniem, cierpieniem. Dokonują autorskiej „rewizyty historycznej”, zostawiając na swojej drodze nie tylko słowa czy spojrzenia, ale także kontrastujące z podniosłą atmosferą pamiątki. Reżyser daje Bobò wolność ekspresji, a jego końcowy monolog – w całości złożony z dźwięków, chichotów i krzyków – na długo zostaje w pamięci. 

Diana Dąbrowska

nagrody

15e Festival Doc en Courts 2016, Centre Pompidou - Grand Prix

Pippo Delbono

Włoski reżyser teatralny i filmowy, aktor, scenarzysta, pisarz i producent uznawany za jednego z najciekawszych autorów współczesnego europejskiego teatru. Założyciel kolektywu twórczego Compagnia Pippo Delbono. Urodził się w 1959 roku w miejscowości Varazze w Ligurii. Podczas nauki w liceum poznał argentyńskiego aktora Pepe Robleda, członka Libre Teatro Libre, z którym na początku lat 80. wyjechał do Danii. Młody Delbono uczył się kunsztu aktorskiego w zespole artystycznym Farfa pod kierownictwem aktorki teatralnej Iben Nagel Rassmusen z Odin Teatret. Podróżował po świecie, odwiedzając m.in. Chiny czy Indie. Do Włoch wrócił w połowie lat 80. Zadebiutował jako reżyser spektaklem Czas zabójców (Il tempo degli assassini, 1987). W tym samym roku doszło do jednego z najważniejszych spotkań na jego drodze twórczej dołączył gościnnie do zespołu artystycznego Piny Bausch (Wuppertaler Tanztheater), z którym zrealizował jedno przedstawienie. Od legendarnej niemieckiej choreografki uczył się, jaką moc może mieć taniec na scenie. Taniec staje się jednym ze stałych elementów kreacji w repertuarze Delbono, po raz pierwszy pojawił się zresztą w Murze (Il muro, 1992). W tym samym roku zrealizował jedyną adaptację sztuki teatralnej w całej swojej karierze, Henryka V (Enrico V), w którym zagrał tytułową rolę.

Twórczość Włocha charakteryzuje "totalność", hybrydyczność, kontrapunktowość i konsekwentna reinterpretacja. Na cześć tragicznie zmarłego mistrza włoskiego kina Pier Paolo Pasoliniego zrealizował Gniew (La rabbia, 1995), a następnie jeden z najbardziej nagradzanych spektakli w jego twórczym dorobku - Bezdomnych (I barboni, 1997). W tej sztuce pojawił się po raz pierwszy jego ulubiony współpracownik - głuchoniemy Bobò. W 1998 roku do zespołu dołącza były kloszard Nelson Lariccia oraz uczeń jego matki, chłopiec z zespołem Downa, Gianluca Ballarè. Kolejne realizacje są coraz bardziej rozbudowane, szczególnie pod względem logistycznym, a liczba aktorów występujących na scenie sięga nawet czterdziestu jak w Itace (Itaca, 1998). Spektakl Her bjiit (1995) ma premierę podczas Biennale di Venezia. W tych latach krystalizuje się skład jego kompanii teatralnej.

Delbono wiąże życie prywatne z artystycznym - materiałem jego spektakli i filmów stają się wspomnienia, prawdziwe wydarzenia, tematy rodzinne. Twórca - dosłownie i w przenośni - obnaża się przed swoimi widzami, łamie konwenanse i wszelkie tabu. Otwarcie mówi o swojej orientacji seksualnej i chorobie. Jego zespół jest niezwykle różnorodny. Sam Delbono odżegnuje się od etykiety "teatru społecznego" - fizyczna bądź psychiczna odmienność jego współpracowników staje się metaforą jego artystycznych działań i filozofii.

Reżyser znany jest z niecodziennych zestawień obrazów i utworów - w przypadku spektaklu Ludzie z plastiku (Gente di plastica, 2002) łączy fragmenty poetyckiego testamentu Sary Kane z muzyką Franka Zappy. W 2006 roku zrealizował autobiograficzny Krzyk (Grido), za który otrzymał nagrody nie tylko we Włoszech. W 2009 telefonem komórkowym nakręcił awangardowy esej filmowy Lęk (La paura), który rozwinął w Miłości z krwi i kości (Amore Carne, 2011). W 2013 roku zrealizował najbardziej skandalizujący ze swoich dokumentów, nagrodzoną w Locarno Krew (Sangue), w której opowiedział o śmierci swojej matki i przyjaźni z byłym przywódcą terrorystycznych Czerwonych Brygad. Bolesne odejście matki stało się impulsem do realizacji spektaklu teatralnego Orchidee (2014). W 2015 roku premierę miał jego najnowszy film krótkometrażowy Wizyta (La Visite), nakręcony w Pałacu Wersalskim. Compagnia Pippo Delbono jest znana na całym świecie, pokazywała swoje spektakle m.in. na festiwalu teatralnym w Avignon i w najważniejszych stolicach Europy. Twórca był zapraszany do Polski, występował w Poznaniu i Krakowie. Jesienią we Wrocławiu zostanie pokazany premierowo jego najnowszy spektakl Ewangelia (Vangelo, 2016).

Wybrana filmografia

2003 Wojna / Guerra / War

2006 Krzyk / Grido / Howl

2009 Blue Sofa (short)

2009 Indie, które tańczą / L’ India che danza / Dancing India

2009 Lęk / La paura / Fear

2011 Miłość z krwi i kości / Amore Carne / Love Flesh

2013 Krew / Sangue / Blood

2015 Wizyta / La visite / The Visit (short)

Twórcy

reżyseria Pippo Delbono
scenariusz Pippo Delbono (based on Nicolas Favreau's idea)
zdjęcia Pippo Delbono, Simon Beaufils
montaż Rodolphe Molla
obsada Bobò, Michael Lonsdale
producent Pippo Delbono
produkcja SaNoSi Production
właściciel praw Sanosi Productions
język francuski