English

Iluminacja

Krzysztof Zanussi
Illumination
Polska 1973 / 87’

Jeden z najbardziej oryginalnych filmów Zanussiego, najpełniejsza realizacja idei filmowego eseju. Punktem wyjścia rozważań jest augustiańskie pojęcie iluminacji, którego znaczenie wyjaśnia na początku filmu sam profesor Tatarkiewicz, określając je jako oświecenie, spotęgowanie myśli, dzięki któremu umysł poznaje prawdę. Fabularna warstwa filmu to wpisana w realia lat sześćdziesiątych historia Franciszka Retmana, chłopaka z prowincji, który z młodzieńczą pasją dąży do odkrycia prawdy o świecie, sensie istnienia, wreszcie o samym sobie. Kieruje się najpierw w stronę nauk ścisłych (fizyki, biologii). Po kolejnych rozczarowaniach, w konfrontacji z rzeczywistością pasja Franciszka zmienia kierunek - fascynacja naukami ścisłymi, kosmosem, górami ustępuje pola introspekcji, prowadzi do pytań o istotę człowieczeństwa, o istnienie duszy. Fabuła jest tylko częścią tego filmowego collage'u. Autor wplótł w nią sceny dokumentalne, oświatowe, wypowiedzi uczonych, elementy ikonograficzne. Wielu inteligentów lat 70. odnajdywało w filmie własne dylematy, utożsamiało się z postacią Franciszka. Przyczyniła się do tego przekonująca rola charyzmatycznego naturszczyka, operatora - Stanisława Latałły.

Mirella Napolska

Artykuły o filmie

Film w internecie

Twórcy

reżyseria: Krzysztof Zanussi
scenariusz: Krzysztof Zanussi
zdjęcia: Edward Kłosiński
montaż: Urszula Śliwińska
muzyka: Wojciech Kilar
obsada: Stanisław Latałło, Monika Dzienisiewicz-Olbrychska, Małgorzata Pritulak, Jan Skotnicki, Edward Żebrowski
producent: Jerzy Buchwald
produkcja: Zespół Filmowy "Tor"
nagrody: MFF Locarno 1973 - Grand Prix, nagroda FIRPESCI, nagroda jury ekumenicznego; MFF Figueira da Foz 1975 - Złoty Medal; MFF Rawenna 1973 - Grand Prix, MFF Mannheim 1973 - wyróżnienie
wersja językowa: polska