English

Instytut Benjamenta, albo ów sen, który nazywają życiem

The Quay Brothers
Institute Benjamenta, or This Dream People Call Human Life
Wielka Brytania, Japonia, Niemcy 1995 / 104’

Pierwszy pełnometrażowy film braci Quay. Z projektem adaptacji powieści Jakob von Gunten Roberta Walsera Quayowie nosili się od połowy lat 80. Jakob przybywa do szkoły dla służących, prowadzonej przez rodzeństwo Johannesa i Lisę Benjamenta. Edukacja w instytucie polega na ciągłym powtarzaniu absurdalnych gestów i formuł, służącym przekształceniu uczniów w dobrze nastrojone automaty. Obecność Jakoba widocznie wpływa na Lisę, stopniowo wytrącając ją z równowagi. Jednym z głównych bohaterów filmu jest również sam instytut, który niejako „zaraża” sobą postacie przebywające w jego murach – wyobrażona przestrzeń, jednocześnie na skraju lasu i przy miejskiej ulicy. „Wydaje mi się, że wszystkie poprzednie filmy braci mają tę samą właściwość. Dekoracje są bohaterami, przedmioty mają swą osobowość, opowiadają swoje historie. Bracia pozwalają im jedynie przemawiać, a sami – ukryci, przejęci – podglądają uruchomione przez siebie, lub raczej odkryte misterium” – pisał o Instytucie Piotr Dumała. W decyzji o realizacji Instytutu upewniły Quayów aktorskie filmy takich twórców filmów animowanych jak Walerian Borowczyk (Goto – wyspa miłości, 1968) czy Kon Ichikawa (Zemsta Yukinojo, 1963).

 

Jakub Mikurda

Bracia Quay

Ur. w 1947 roku w Filadelfii, USA. Są bliźniakami. Studiowali w Filadelfii, kontynuowali naukę w Royal College of Art w Londynie, gdzie w latach 70. reżyserowali swoje pierwsze krótkie metraże. W latach 80. produkowali reklamówki telewizyjne (dla Honeywell, Walkers Crisps i Dulux Wood Protection), wideoklipy (najsłynniejszy - do piosenki Petera Gabriela Sledgehammer) i animacje, które przyniosły im popularność - Gabinet Jana Švankmajera, Ulica krokodyli. W 1995 odbyła się premiera ich pierwszego filmu fabularnego Instytut Benjamenta, nagrodzonego Bronze Horse w Sztokholmie oraz nagrodą jury na festiwalu Fantasporto. Kolejny pełnometrażowy film aktorski braci to Stroiciel trzęsień ziemi. W swojej twórczości inspirują się literaturą, szczególnie prozą Bruno Schulza, ostatnio Stanisława Lema.